Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), Türkiye'de giderek büyüyen pert araç pazarına düzen getirmek amacıyla önemli bir değişiklik yaptı. Yeni düzenlemeye göre, bir aracın hasar oranı, piyasa değerinin yüzde 60’ını aşmadıkça artık perte çıkarılamayacak. Uygulama, 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.
PERT ARAÇ NEDİR? NEDEN SORUN TEŞKİL EDİYOR?
Pert araç, trafik kazası gibi olaylar sonucunda tamir masrafı aracın değerine yaklaşan ya da aşan ve bu nedenle tam hasarlı (ekonomik olarak onarımı mümkün olmayan) olarak kabul edilen araçlara denir. Bu araçlar daha sonra onarılarak tekrar satışa sunulabiliyor. Ancak bu süreçte dolandırıcılık, güvenlik riski ve eksik bilgilendirme gibi birçok sorun ortaya çıkıyor.
DAHA ÖNCE ARAÇLAR DAHA KOLAY PERTE ÇIKARILIYORDU
Geçmişte bazı sigorta şirketleri, hasar oranı yüzde 30-40 gibi daha düşük seviyelerde olsa bile çeşitli nedenlerle araçları perte çıkarabiliyordu. Sigortalı kişinin "Bu araçla artık ilgilenmek istemiyorum" demesi yeterli olabiliyor, eksper kararı dışında sigorta şirketi ile sigortalı arasındaki anlaşmalar da süreci etkileyebiliyordu.
YENİ KRİTER: HASAR YÜZDE 60’I AŞARSA PERT OLACAK
Yeni düzenlemeye göre:
- Aracın onarımı ekonomik değilse ve rayiç değeri aşıyorsa araç perte çıkarılacak.
- Hasar, aracın rayiç değerinin yüzde 60’ını aşarsa ya da kritik parçalar zarar görürse araç ağır hasar statüsüne girecek.
- Önceki sistemde bu oran yüzde 70 civarındaydı, şimdi daha katı bir eşik getirildi.
EKSPER ONAYI ZORUNLU HALE GETİRİLDİ
Yeni uygulamayla birlikte, bir aracın tam veya ağır hasarlı olduğuna karar verebilmek için mutlaka ruhsatlı bir sigorta eksperi tarafından tespit yapılması şart koşuluyor. Ayrıca:
- Yapılan işlemlerin tümü Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBGM) üzerinden izlenecek.
- Böylece hem ekspertiz işlemleri hem de sigorta şirketlerinin kararı kayıt altına alınacak.
DOLANDIRICILIĞA KARŞI ÖNLEM: ŞASE NUMARASI HİLESİ TARİHE KARIŞACAK MI?
Pert araçların bir diğer büyük sorunu da şase numarası değişimi üzerinden yapılan dolandırıcılıktı. Araçlar, yurt dışından getirilen aynı model ve renkteki araçlarla eşleştirilerek, orijinal olmayan yöntemlerle trafiğe çıkarılabiliyordu. Bu yöntemle yüksek kâr elde eden kişiler, tüketicileri de büyük risk altına sokuyordu.
Yeni düzenleme ile birlikte pert araçların takibi kolaylaşacak, böylece bu tür hileli işlemlerle mücadele daha etkin hale gelecek.
1 TEMMUZ’DA YÜRÜRLÜĞE GİRECEK
SEDDK'nın açıkladığı yeni sistem, 1 Temmuz 2025 itibarıyla resmen yürürlüğe girecek. Amaç, pert araç pazarını:
- Daha şeffaf,
- Daha kontrollü,
- Daha güvenli hale getirmek.
Aynı zamanda araç alım-satımında tüketici mağduriyetlerinin azaltılması, hem sigorta sektörünün hem de ikinci el otomotiv piyasasının daha güvenilir hale gelmesi hedefleniyor.
