İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS), Belantamab Mafodotin Adlı yeni nesil kemoterapi ilacını kullanıma sunuyor
İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS), dünyada ilk kez “Truva atı” yöntemiyle geliştirilen bir kan kanseri tedavisini resmi olarak uygulamaya başlıyor. Özellikle multipl miyelom (kemik iliği kanseri) hastaları için umut vadeden bu tedavi yöntemi, klasik kemoterapilere kıyasla hem daha etkili hem de daha az yan etki içeriyor.
“Belantamab mafodotin” adlı ilaç, toksik kemoterapi maddesini kanser hücresinin içine taşıyan özel olarak tasarlanmış antikorlarla çalışıyor. Yapılan klinik çalışmalarda bu yöntemin, mevcut tedavilere kıyasla hastalığı yaklaşık üç kat daha uzun süre baskıladığı görülmüş durumda. Mevcut terapilerle ortalama 13 ay olan ilerlemesiz dönem, bu yeni tedavi ile üç yıla kadar uzayabiliyor.
YENİ NESİL KANSER TEDAVİSİNDE “TRUVA ATI” STRATEJİSİ
Belantamab mafodotin tedavisi, klasik kemoterapinin aksine doğrudan tümöre saldırmıyor. Bunun yerine, kemoterapi maddesi bir antikorla birleştirilerek “antikor-ilaç konjugatı” formunda hazırlanıyor. Bu antikorlar, yalnızca miyelom hücrelerinin yüzeyinde bulunan özel işaretleyicilere bağlanacak şekilde tasarlanmış durumda.
Vücuda enjekte edildikten sonra, bu antikorlar kanserli plazma hücrelerini tanıyor, yüzeylerine yapışıyor ve hücre tarafından içeri alınıyor. Hücre içerisine girdikten sonra salınan toksik bileşen, doğrudan hücreyi yok ediyor. Bu yöntem, antik Yunan mitolojisindeki Truva atı efsanesine benzetilerek adlandırılıyor.
HAYAT KALİTESİNDE BELİRGİN ARTIŞ: YAN ETKİLER DAHA AZ
Yeni tedavi yöntemi, etkili olmasının yanı sıra hastaların yaşam kalitesini de ciddi anlamda artırıyor. Geleneksel kemoterapilerde sıkça karşılaşılan bağışıklık sistemi baskılanması, saç dökülmesi, sürekli yorgunluk ve izolasyon gereksinimi gibi durumlar, bu tedavi ile büyük ölçüde azalıyor.
Örneğin tedaviyi erken erişim programı kapsamında alan 60 yaşındaki Paul Silvester, kemik iliği nakli sonrasında hastalığı nüksettikten sonra bu yeni ilaçla tedaviye alındı ve sadece birkaç hafta içerisinde remisyona girdi. Paul, “Diğer tedaviler beni aylarca odamda izole yaşamaya mecbur bırakabilirdi. Bu tedavi ise hayatımı değiştirdi,” sözleriyle yaşadığı dönüşümü anlattı. Bugün normal bir yaşam sürdüğünü söyleyen Paul, seyahat planları yapıyor, ailesiyle vakit geçiriyor ve sosyal hayatına kaldığı yerden devam ediyor.
İNGİLTERE, MİYELOM TEDAVİSİNDE ÖNCÜ ROL ÜSTLENİYOR
Yaklaşık 33.000 kişinin myeloma ile yaşadığı İngiltere’de, bu yeni ilacın özellikle diğer tedavilere yanıt vermeyen yaklaşık 1.500 hasta için yılda uygulanması bekleniyor. Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü (NICE), yaptığı maliyet etkinlik analizleri sonucunda ilacın NHS kapsamında kullanılmasını onayladı.
NHS İngiltere Kanser Klinik Direktörü Prof. Peter Johnson, yeni tedavinin hastalar için hayat değiştirici bir gelişme olduğunu belirterek, “Bu tedavi, miyelomu tamamen iyileştiremese de, hastalara semptomsuz ve hastalıksız geçirecekleri değerli bir zaman kazandırıyor. Bu durum, hem fiziksel hem de psikolojik açıdan son derece önemli,” dedi.
BİLİM İNSANLARINA GÖRE FONKSİYONEL TEDAVİ MÜMKÜN OLABİLİR
İlacın geliştiricisi olan GSK (GlaxoSmithKline), araştırmalarını Stevenage ve Londra’daki merkezlerinde yürüttü. Kanser Araştırmaları Enstitüsü’nden Prof. Martin Kaiser, bu tip ilaçların akıllı moleküller olarak adlandırıldığını ve yan etkilerin düşüklüğü ile dikkat çektiğini belirtiyor. Kaiser, “Tam iyileşme şu an için mümkün olmasa da, bu tarz ilaçlarla 5 yıl içinde hastaların yarısından fazlasının uzun dönemli remisyona girmesi hedefleniyor,” açıklamasında bulundu.
ANTİKOR-İLAÇ KONJUGATLARI FARKLI KANSER TÜRLERİ İÇİN DE GELİŞTİRİLİYOR
Belantamab mafodotin gibi antikor-ilaç konjugatları sadece miyelomla sınırlı değil. Araştırmalar, benzer tekniklerin meme, mide ve bağırsak kanserleri gibi farklı türlerde de uygulanabileceğini gösteriyor. Bu tedavilerin en büyük zorluğu ise yalnızca kanserli hücreleri tanıyabilecek doğru antikorları üretmek.
Myeloma UK Derneği’nden Shelagh McKinlay ise bu gelişmenin hasta hayatlarında gerçek bir dönüşüm yaratacağını belirtti. Sağlık Bakanı Karin Smyth ise İngiltere’nin bu alandaki liderliğini vurgulayarak, “Bu çığır açan tedavi, NHS’nin kanser tedavisinde küresel inovasyonun öncüsü olduğunu bir kez daha gösteriyor,” dedi.
