Kalça kırıkları, özellikle ileri yaş grubundaki bireylerde en sık görülen ortopedik sorunlardan biridir. Uyluk kemiğinin kalça eklemine yakın kısmında oluşan bu kırıklar, genellikle basit bir ev içi düşme sonucu ortaya çıkar. Her 5 yaşlıdan birinin kalça kırığı yaşadığı bilinirken, kadınlarda bu oran menopoz sonrası osteoporozun yaygınlığı nedeniyle daha yüksektir.
Genç bireylerde ise kalça kırığı daha çok trafik kazası gibi büyük travmalarla oluşur. Ancak yaşlılıkta, kemik yoğunluğu azalmış bireylerde çok hafif bir düşme dahi ciddi kırıklara neden olabilir.
KALÇA KIRIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
-
Kalça veya kasıkta aniden başlayan şiddetli ağrı
-
Yürüyememe, üzerine basamama
-
Kırık olan tarafta bacağın kısalması ve dışa dönük durması
-
Hareketle artan rahatsızlık hissi
Bu belirtiler görüldüğünde hasta kesinlikle yürütülmemeli ve en kısa sürede ambulansla hastaneye ulaştırılmalıdır.
KALÇA KIRIĞI TEDAVİSİ NASIL EDİLİR?
Kalça kırıkları çoğu zaman ameliyatla tedavi edilir. Cerrahi tedavi; kırık parçalarının özel çiviler, plaklar ya da vidalarla sabitlenmesini içerir. Bu operasyon, kişinin yaşına, genel sağlık durumuna ve kırığın yerine göre planlanır.
Yeni nesil biyomekanik kalça çivileri sayesinde hastalar ameliyatın ertesi günü yürütülebilmektedir. Bu, iyileşme sürecini hızlandırmakla kalmaz, aynı zamanda komplikasyon risklerini de azaltır.
AMELİYAT EDİLMEYEN KALÇA KIRIĞI NE GİBİ SORUNLARA YOL AÇAR?
Kalça kırığı tedavi edilmediğinde;
-
Kalıcı yatalaklık,
-
Bası yaraları,
-
Metabolik denge bozuklukları,
-
Diyabet ve kalp hastalıklarının kötüleşmesi gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Ayrıca ağrılar nedeniyle temel ihtiyaçların karşılanması da zorlaşır. Kırıkların kendi kendine iyileşmesi oldukça nadirdir ve çoğu zaman ciddi sakatlıklara yol açar.
KALÇA KIRIĞINDAN KORUNMAK MÜMKÜN MÜ?
1. Düşmelere karşı önlem alın:
Ev içi kazaları önlemek için kaygan zeminlere halı serilmeli, tutunma barları monte edilmeli, iyi aydınlatma sağlanmalı ve kablolar ortadan kaldırılmalıdır.
2. Düzenli egzersiz ve kalsiyum:
Yürüme ve egzersiz, kemik sağlığını korumaya yardımcı olur. Güneş ışığıyla D vitamini alınmalı, kalsiyum açısından zengin besinlerle beslenilmelidir.
3. Baston ve özel kıyafet kullanımı:
Denge sağlamak ve düşme riskini azaltmak adına baston ya da kalça yastıklı özel şortlar kullanılabilir.
4. Tek başına yaşayan yaşlılar için önlem:
Cep telefonu ya da düdük gibi yardım çağırma araçlarının her zaman yanlarında bulunması, acil müdahale için önemlidir.
KALÇA KİREÇLENMESİ İLE KARIŞTIRMAYIN
Kalça ağrısının nedeni her zaman kırık olmayabilir. Kalça kireçlenmesi de benzer belirtiler gösterebilir. Hafif ve orta dereceli kireçlenmeler ilaç, fizik tedavi ve egzersizle kontrol altına alınabilirken; ileri vakalarda kalça protezi önerilir. Protez kararı, ağrısız yürüme mesafesinin ciddi şekilde azalması ve günlük ağrı kesici kullanım ihtiyacının artmasıyla gündeme gelir.