Evcil hayvanlarımızın sağlığıyla yakından ilgileniyoruz. Peki, vahşi doğada yaşayan hayvanlar hastalandıklarında ne yapıyor hiç düşündünüz mü? Hiçbir ilaç, veteriner ya da yardım olmadan bazı hayvanlar kendi kendilerini tedavi etmeyi başarıyor.
Hayvanların doğuştan getirdiği içgüdüler ve nesilden nesile aktarılan yaşam bilgileri, onların doğal iyileşme yöntemleri geliştirmesine olanak tanıyor. Bilim insanları bu doğal davranışlara “zoofarmakognozi” adını veriyor. Bu terim, hayvanların doğada bulunan bitkiler veya maddeleri bilinçli şekilde kullanarak kendilerini iyileştirmesini ifade ediyor.
İşte kendi kendini tedavi eden bazı hayvanlar ve şaşırtan yöntemleri
1. Şempanzeler
Afrika’da yaşayan şempanzeler, vücutlarında parazit olduğunu hissettiklerinde, lifli ve acı yaprakları çiğnemeden yutarak bağırsaklarını temizliyor. Bu yapraklar sindirilmeden geçerek parazitleri dışarı atıyor.
2. Filler
Tanzanya’daki bazı dişi filler, doğum sürecini kolaylaştırmak için özel ağaç kabuklarını yiyor. İlginç olan, aynı bitki kabuklarının yerel halk tarafından da doğumu kolaylaştırmak için kullanılması.
3. Kuşlar
Kulağa garip gelse de bazı kuşlar, insanların attığı sigara izmaritlerini yuvalarına taşıyor. Bunun nedeni, izmaritlerdeki kimyasalların parazitleri uzaklaştırması. Bu da yumurtaların ve yavruların korunmasını sağlıyor.
4. Boz Ayılar
Kuzey Amerika’daki boz ayılar, yaralandıklarında özel bazı bitkileri çiğneyip çamurla karıştırarak bir tür merhem yapıyor. Bu karışımı yaralarına sürerek enfeksiyonu önlemeye çalışıyorlar.
5. Kurtlar
Sürüden ayrı kalan bazı kurtlar, yaralarını iyileştirmek için doğada buldukları bitkileri çiğneyip doğrudan yaraya sürüyor. Bu da onların hayatta kalma şansını artırıyor.
6. Lemurlar
Yeni araştırmalara göre lemurlar, kırkayakları vücutlarına sürerek bu böceklerin salgılarından faydalanıyor. Kırkayak salgıları parazitleri uzaklaştırıcı özellik taşıyor.
Doğa, hayatta kalmayı öğretiyor
Tüm bu davranışlar tesadüf değil. Hayvanlar doğada yalnızca hayatta kalmaya değil, kendi sağlığını korumaya da programlı. Gözlem yoluyla öğrenilen ve nesilden nesile aktarılan bu bilgiler, adeta doğanın sunduğu birer "ilaç".
Bu örnekler, doğal tıbbın yalnızca insanlara özgü olmadığını gösteriyor. Bilim dünyası bu davranışları araştırarak, gelecekte belki de hayvanlardan ilham alan yeni tedavi yöntemleri geliştirebilir.
