Böbrek taşı, dünya genelinde nüfusun yaklaşık %15’inde görülen yaygın bir sağlık sorunudur. Genetik faktörler, yetersiz sıvı tüketimi, düzensiz beslenme, obezite ve hareketsiz yaşam, böbrek taşı riskini artıran başlıca etkenlerdir. Özellikle sıcak iklimlerde yaşayan bireylerde taş oluşma riski daha yüksektir. Önceden sadece erkeklerde sık görülen böbrek taşı, günümüzde kadınlar ve çocuklar arasında da yaygınlaşmıştır.
BÖBREK TAŞININ NEDENLERİ VE BELİRTİLERİ
Böbrek taşlarının oluşmasında genetik yatkınlık önemli bir rol oynar. Ailesinde böbrek taşı öyküsü olanlarda risk artar. Ayrıca yeterli miktarda su içmemek, hayvansal protein, tuz ve oksalat içeren besinlerin fazla tüketilmesi taş oluşumunu kolaylaştırır. Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı da böbrek taşının başlıca nedenleri arasındadır.
Böbrek taşları çoğu zaman belirti vermeden ilerler. Ancak taş idrar yolunu tıkadığında şiddetli bel ve karın ağrısı, idrarda kan, sık idrara çıkma, yanma hissi, mide bulantısı ve ateş gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Taşın yol açtığı ağrılar genellikle ani ve dayanılmazdır.
BÖBREK TAŞI TEDAVİSİNDE YENİ YÖNTEMLER
Böbrek taşı tedavisinde taşın büyüklüğü ve yerine göre farklı yöntemler uygulanır. 2 cm’den küçük taşlar için şok dalga tedavisi (ESWL) ya da lazer destekli retrograd intrarenal cerrahi (fleksible üreteroskopi) tercih edilir. Bu yöntemler minimal invaziv olup, hastanın hızlı iyileşmesini sağlar.
Daha büyük taşlarda ise 1 cm’lik küçük bir kesi ile böbreğin içine girilerek taşlar kırılır ve temizlenir. Tekrarlayan taş hastalıklarında ise taş oluşumuna neden olan faktörlerin tespiti ve buna uygun kişisel tedavi programları önem kazanır.
Taş oluşumunu önlemek için su tüketimini artırmak, tuz ve şekerden kaçınmak, dengeli beslenmek, kilo kontrolü sağlamak ve düzenli fiziksel aktivite yapmak gereklidir.
