Türkiye’de tarım sektörünün istihdam payında son yıllarda önemli bir azalma yaşanıyor. TÜİK'in 2005-2024 yılları arasında yaptığı iş gücü araştırmalarına göre, tarım sektörü 20 yıl içinde ciddi bir istihdam kaybına uğradı. Bu süreçte tarımdaki iş gücü oranında 10,5 puanlık bir düşüş gözlemlendi. Peki, tarım sektöründeki bu gerileme hangi etkenlere bağlı?
Tarımın İstihdamdaki Payı Azaldı
2005 yılında Türkiye'deki istihdamın yüzde 25,5'i tarım sektöründe yer alıyordu. Ancak, yıllar içinde bu oran giderek azaldı ve 2024 yılının ikinci çeyreği itibarıyla yüzde 15’e düştü. Bu kayıp, Türkiye’nin ekonomik yapısında tarımın ağırlığının giderek azaldığını ve istihdamın başka sektörlere kaydığını gösteriyor.
Sanayi Sektöründe de Hafif Düşüş
Tarım sektöründeki düşüş kadar olmasa da, sanayi sektörünün de istihdam payında bir gerileme yaşandı. 2005 yılında yüzde 21,4 olan sanayi sektöründeki istihdam payı, 2024 yılı itibarıyla yüzde 20,5 seviyesine geriledi. Bu gerileme, sanayi sektörünün istihdam artışında diğer sektörlere göre daha az ivme kaydettiğini gösteriyor.
Tarımda İstihdam Sayısı Değişmedi
2005-2024 yılları arasında toplam istihdam oranı yüzde 68,9 artarak 32,7 milyona yükseldi. Ancak, bu artış tarım sektöründe bir karşılık bulmadı. 2005’te tarım sektöründe çalışan kişi sayısı 4 milyon 945 bin iken, 2024 yılında bu sayı 4 milyon 896 bine düştü. Bu durum, tarım sektöründe istihdam artışının gerçekleşmediğini, aksine azalma yaşandığını gösteriyor.
Hizmetler Sektörü İstihdamda Öne Çıkıyor
TÜİK verilerine göre, 2005-2024 yılları arasında istihdam artışının büyük kısmı hizmetler sektöründen geldi. Yeni istihdam edilen her 10 kişiden 8’i hizmetler sektöründe iş buldu. Hizmet sektöründeki bu artış, sektörel istihdam payının yüzde 53,1’den yüzde 64,5’e yükselmesiyle de kendini gösteriyor. 2005’te 10 milyon 272 bin olan hizmet sektöründeki istihdam, 2024 yılında 21 milyon 102 bine çıktı.
İnşaat Sektöründe de Büyüme Yaşandı
Tarım ve sanayideki istihdam düşüşlerinin aksine, inşaat sektöründe büyüme kaydedildi. İnşaat sektöründe istihdam oranı 2005 yılında yüzde 5,7 iken, 2024 yılında bu oran yüzde 6,5’e çıktı. Bu dönemde istihdam sayısı ise 1 milyon 96 binden 2 milyon 980 bine yükseldi.
Yeni İstihdamda Hizmetler ve Sanayi Ön Planda
2005’ten 2024’e kadar istihdamdaki toplam artış 13 milyon 339 bin kişi oldu. Bu artışın yüzde 81,2’si hizmetler sektörü tarafından sağlandı. Bu verilere göre, yeni istihdam edilen her 10 kişiden 8’i hizmetler sektöründe iş bulurken, 2’si ise sanayi sektöründe istihdam edildi.
