2024 yılı, Türkiye'de ÖTV muafiyetli araç satışları açısından tarihi bir yıl oldu. Sektör yetkililerine göre, 2024 yılının ilk 10 ayında satılan 750 bin otomobilin yaklaşık 300 bininin ÖTV muafiyeti ile alındığı belirtiliyor. Bu da ÖTV muafiyetli araç satışlarının, toplam araç satışları içindeki payının önemli ölçüde arttığını gösteriyor.
2024 Yılında Otomobil Satışları Genel Olarak Nasıl Gerçekleşti?
2024 yılı Ocak-Ekim dönemi, Türkiye otomobil pazarı için dikkat çeken bir yıl oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre, toplam otomobil ve hafif ticari araç satışları yüzde 1,2 oranında azalarak 947 bin 166 adet olarak kaydedildi. Ancak, otomobil satışları bu dönemde yüzde 0,2 artış göstererek 750 bin 935 adede yükseldi. Bu rakam, Türkiye otomobil pazarında tüm zamanların en yüksek satış rakamı olarak kayıtlara geçti.
ÖTV Muafiyetli Araç Satışlarının Rolü
2024 yılı, engelli bireylerin ÖTV muafiyeti ile araç alımlarında büyük bir artış yaşandı. Özellikle son yıllarda yükselen araç fiyatları nedeniyle, ÖTV muafiyeti, engelli vatandaşlar için önemli bir avantaj haline geldi. Sektör uzmanları, 2024 yılının ilk 10 ayında, satılan otomobillerin yaklaşık 300 bininin ÖTV muafiyeti ile alındığını tahmin ediyor. Ayrıca, Ekim ayında satılan 75 bin 662 aracın yarısından fazlasının ÖTV muafiyetli araçlardan oluştuğu bildirildi.
C-SUV Sınıfındaki Talep Artışı
ÖTV muafiyetli araç satışlarında, özellikle C-SUV sınıfındaki modellerin öne çıktığı görülüyor. Bunun başlıca nedeni, 1 Ocak 2024 itibarıyla engelli vatandaşlar için araç alım limitlerinin artırılması oldu. Yeni düzenleme ile bu limit 1 milyon 4 bin 200 TL'den 1 milyon 591 bin 200 TL'ye çıkarıldı. Bu artış, özellikle orta sınıf SUV modellerinin daha fazla tercih edilmesine neden oldu. ÖTV muafiyetli araç satışlarında C-SUV sınıfının payı, yüzde 55'in üzerine çıkmış durumda.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Üzerindeki Etki
ÖTV muafiyetli araç satışlarının artması, devletin vergi gelirleri üzerinde olumsuz bir etki yaratıyor. 2024 yılı için Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın hedeflediği 497 milyar TL'lik ÖTV geliri hedefinin, yılın 9 ayında yalnızca yüzde 70'ine ulaşılabildiği belirtiliyor. Bu durum, ÖTV muafiyeti nedeniyle devletin kasasına yaklaşık 100 milyar TL daha az kaynak girmesine yol açtı.
ÖTV Muafiyeti Hesaplama Yöntemi
Engelli vatandaşların ÖTV muafiyeti ile araç alırken yüzde 44,44'e varan indirimlerden yararlandığı biliniyor. ÖTV muafiyeti ile aracın fiyatı, öncelikle aracın KDV dahil satış fiyatından yüzde 20 KDV'nin düşülmesiyle hesaplanıyor. Sonrasında, KDV'siz fiyat üzerinden ÖTV bedeli çıkarılıyor ve kalan tutara tekrar KDV ekleniyor. Örneğin, 1 milyon 591 bin 200 TL'lik bir aracın, ÖTV muafiyeti ile fiyatı 884 bin TL'ye inebiliyor.
2025 Yılında ÖTV Muafiyetli Araç Alım Limiti Artıyor
2025 yılında, engelli vatandaşların ÖTV muafiyetli araç alım limiti, yüzde 43,93'lük bir yeniden değerleme oranıyla 2 milyon 290 bin 293 TL'ye yükselecek. Bu artış, engelli bireylerin daha üst segment araçları ÖTV muafiyeti ile alma imkanı bulmalarını sağlayacak. Sektör uzmanları, 2.3 milyon TL'lik limite kadar araç almayı hedefleyen önemli bir kitle olduğunu ifade ediyor.
