Nöbetçi Eczaneler
Bilim dünyası, kara deliklerin nasıl geliştiğini ve çevresindeki maddelerle nasıl etkileşime girdiğini ilk kez gözlemleme fırsatı buldu.
Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ve ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), kara deliklerin yapısını daha detaylı incelemek üzere başlattığı “X-Ray Görüntüleme ve Spektroskopi Misyonu” (XRISM) projesi ile önemli gözlemler elde etti.
İlk Detaylı Gözlemler Elde Edildi
XRISM, dünyadan yaklaşık 62 milyon ışık yılı uzaklıktaki dev bir kara deliği inceledi. Bu inceleme, kara deliğin çevresindeki maddelerin yapısı, sıcaklığı ve hareketi hakkında daha önce elde edilemeyen detaylar sundu. Güneş’ten 30 milyon kat daha büyük kütleye sahip olan bu kara deliğin etrafındaki maddeyi etkileyen yer çekimi kuvveti gözler önüne serildi.
Süpernova Kalıntıları da Gözlemlendi
XRISM’in gözlemleri sadece kara delikle sınırlı kalmadı. Yaklaşık 160 bin ışık yılı uzaklıktaki “N132D” isimli süpernova kalıntısında da plazma hareketleri tespit edildi. Bu gözlemler, büyük bir yıldızın “ölümüne” işaret eden süpernovaların dinamik yapısını anlamak açısından yeni bilgiler sağladı.
Bu projeyle birlikte plazmanın yaydığı yüksek enerjili X-ray ışınları analiz edilerek, evrenin en türbülanslı ve güçlü bölgeleri hakkında daha derin bir anlayışa ulaşıldı. XRISM araştırmacılarından Matteo Guainazzi, bu keşfin, kara deliklerin çevrelerindeki maddelerle ilişkisini ve büyük kütleli yıldızların yaşam döngüsünü anlamada yeni bir bakış açısı sunduğunu belirtti.
İlk Kara Delik Fotoğrafı Ne Zaman Çekildi?
Bilim dünyası, 2019 yılında bir süper kütleli kara deliğin fotoğrafını çekmeyi başarmıştı. Bu fotoğraf, Dünya’dan yaklaşık 53 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan devasa kara deliğin görüntülenmesi açısından büyük bir adım olmuştu.