Her yıl 9 Şubat, toplumda sağlıklı yaşam bilincini artırmak, tütün kullanımının zararlarına dikkat çekmek ve sigara kullanan bireyleri bırakmaya teşvik etmek amacıyla "Sigarayı Bırakma Günü" olarak kutlanmaktadır.
Sigaranın Zararlı Etkileri ve Küresel Boyuttaki Tehlike
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre, dünya genelinde çocukların yarısı tütün dumanına maruz kalmakta ve her yıl 65.000 çocuk, pasif içiciliğin neden olduğu hastalıklar sebebiyle hayatını kaybetmektedir. Özellikle hamilelik döneminde sigara kullanımı, doğmamış bebekler için ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır.
Elektronik sigara, nargile ve ısıtılmış tütün ürünleri dahil olmak üzere tüm tütün ürünleri kanserojen maddeler içermekte ve ölümcül sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Tütün dumanına maruz kalmanın güvenli bir düzeyi yoktur; her türü ciddi sağlık riskleri taşımaktadır.
Sigara Kullanımı ve Ölümcül Hastalıklar
Tütün ürünleri, dünya genelinde en yaygın bağımlılık yapan maddeler arasında yer almakta ve birçok önlenebilir hastalığın yanı sıra erken ölümlere de neden olmaktadır.
- Kanser Riski: Sigara kullanımı, akciğer kanserine bağlı ölümlerin üçte ikisinden sorumludur. Sigara içen bireylerin akciğer kanserine yakalanma riski, içmeyenlere göre 15 ila 30 kat daha fazladır.
- Solunum Yolu Hastalıkları: KOAH, astım ve zatürre gibi solunum yolları hastalıkları, sigara kullanımına bağlı olarak gelişmekte ve ölüm oranlarını artırmaktadır.
- Kalp ve Damar Hastalıkları: Sigara kullanımı, damar tıkanıklığı, yüksek tansiyon ve kalp krizi riskini artırarak kardiyovasküler hastalıkların en büyük sebeplerinden biri haline gelmiştir.
- Pasif İçicilik: Sadece sigara içen bireyler değil, tütün dumanına maruz kalanlar da ciddi sağlık riskleriyle karşı karşıya kalmaktadır.
Sigara Bırakmanın Sağlık Üzerindeki Etkileri
Sigara bırakıldığında, vücutta kısa sürede olumlu değişimler görülmeye başlanır:
- İlk Gün: Kalp atış hızı normale döner, kan basıncı düşer, karbon monoksit seviyesi azalır, tat ve koku duyuları gelişir.
- 2-12 Hafta İçinde: Kan dolaşımı iyileşir, akciğer kapasitesi artar, nefes darlığı ve öksürük azalır.
- 1 Yıl Sonra: Akciğer sağlığı belirgin şekilde iyileşir, koroner kalp hastalığı riski yarıya iner.
- 5 Yıl Sonra: İnme ve kalp krizi riski düşer.
- 10 Yıl Sonra: Akciğer kanseri riski, sigara içen birinin yarısı kadar olur.
- 15 Yıl Sonra: Kalp hastalığı riski, sigara içmeyen biriyle aynı seviyeye iner.
Sigaranın ne kadar erken bırakıldığı, vücudun toparlanma sürecini hızlandırmaktadır. Bunun yanı sıra, sigara içmeyen aile bireylerinin ve özellikle çocukların pasif içiciliğe bağlı hastalıklardan korunması da sağlanmaktadır.
Sigara Bırakma Sürecinde Destek Mekanizmaları
Türkiye’de sigara bırakmak isteyen bireylere destek sağlamak amacıyla ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı ve sigara bırakma poliklinikleri hizmet vermektedir. Sigara bırakma süreci, profesyonel destekle çok daha kolay ve başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.
Unutmayın, sigarayı bırakmak her yaşta sağlık açısından büyük bir kazanç sağlar ve gelecekteki hastalık risklerini azaltır. Bu 9 Şubat’ta sağlığınıza bir iyilik yaparak sigarayı bırakma kararı alabilirsiniz!
