Nöbetçi Eczaneler
Manisa yakınlarındaki bir antik mezardan 1980’lerde kaçak kazılarla yurt dışına çıkarılan bronz sedir, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yoğun çabaları sonucunda Türkiye’ye geri getirildi. Bu tarihi eser, milattan önce 530 yılına tarihlenen nadir bir mobilya parçası olarak büyük bir öneme sahip.
Bronz Sedirin İadesi Nasıl Gerçekleşti?
Kültür ve Turizm Bakanlığı, uluslararası işbirliği ve yoğun diplomatik girişimlerle bu nadir eserin Türkiye’ye geri kazandırılmasını sağladı. J. Paul Getty Müzesi, yapılan bilimsel çalışmalar ve kanıtlar neticesinde eserin Türkiye’ye ait olduğunu kabul ederek iadesini gerçekleştirdi. Sedirin, 1980’li yıllarda Manisa yakınlarında kaçak kazılarla bulunduğu ve yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarıldığı belgelerle kanıtlandı.
Uzmanların İncelemeleri Başladı
İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez Müdürlüğü’ne teslim edilen eser, uzmanlar tarafından detaylı bir şekilde incelenmeye başlandı. Uzman restoratör Deniz Nurcan, sedirin türünün nadir örneklerinden biri olduğunu belirtti. Bronz sedir, demir bir iskelet üzerine bakır ve bronz malzemelerle örülerek yapılmış olup, genellikle taş ve ahşap malzemelerden yapılan sedirlerden farklı bir yapıya sahip.
Nurcan, bronz sedirin üzerindeki keten parçalarının, mezar alanında bulunan diğer bronz ve ahşap örneklerle birebir uyum gösterdiğini söyledi. Bu tespitler sayesinde eserin Türk kültürüne ait olduğu kesinleşmiş oldu.
Tarihi Sedirin Özellikleri
İade edilen bronz sedir, antik dönemde günlük yaşamda dinlenme ve yemek yeme amaçlı kullanılmış nadir bir mobilya türü olarak biliniyor. Dökme bronz ayaklar ve demir iskelet üzerine yapılan bu sedir, ince işçilikle tasarlanmış delikli bakır levhalarla kaplanmış. O döneme ait resimlerde ve kap kacak üzerindeki tasvirlerde de benzer sedirler görülüyor, ancak bronzdan yapılmış örneklerine oldukça nadir rastlanıyor.
Türkiye’ye İade Edilen Eser Sayısı Artıyor
Bu son iade ile birlikte, Türkiye’ye 2024 yılı içerisinde getirilen eser sayısı 36’ya ulaştı. Son 6 yılda ise toplam 7 bin 840 tarihi eser Türkiye’ye geri kazandırıldı. 2002’den bu yana ülkeye iade edilen toplam eser sayısı 12 bin 155 oldu.