Her yıl 31 Mayıs, Dünya Sağlık Örgütü’nün öncülüğünde “Dünya Tütünsüz Günü” olarak anılıyor. Bu özel gün, yalnızca tütün ürünlerinin zararlarına değil, aynı zamanda tütün bağımlılığına dair toplumda yerleşmiş yanlış inanışlara da dikkat çekmek için önemli bir fırsat sunuyor.
Tütün kullanımını sürdüren temel nedenlerden biri nikotin bağımlılığı kadar, bu bağımlılığı meşrulaştıran ve normalleştiren yaygın “mit”lerdir. Bu mitler, kişilerin sigarayı bırakmalarını zorlaştırmakla kalmaz, aynı zamanda sağlıklarına ciddi zararlar verir.
Sigarayı bırakmak isteyen bireyler için 31 Mayıs gibi özel günler, bilinçlenme ve adım atma süreci için bir başlangıç noktası olabilir. Unutulmamalıdır ki; bağımlılık bir irade sorunu değil, tedavi edilebilir bir sağlık sorunudur.
"SİGARA STRESİ AZALTIR" İNANCI YANILTICIDIR
En yaygın mitlerden biri, sigaranın stres azalttığı düşüncesidir. Nikotin alındığında kısa süreli rahatlama hissi oluşsa da bu etki, nikotin yoksunluğunun geçici olarak giderilmesinden kaynaklanır. Uzun vadede nikotin, beynin stres yönetim sistemine zarar verir. Sigarayı bırakan bireylerde ise zamanla anksiyete seviyelerinde düşüş görülür.
"SADECE KEYİF İÇİN İÇİYORUM" DEMEK BAĞIMLILIĞI GİZLER
Nikotin kısa sürede bağımlılık oluşturan güçlü bir maddedir. Keyif için başlanan kullanım kısa sürede psikolojik ve davranışsal bir bağımlılığa dönüşebilir. Eğer kişi sigara içmediğinde huzursuzluk, sinirlilik veya odaklanma sorunları yaşıyorsa bu, yoksunluk belirtisidir.
KİLO ALIMI VE SİGARA BIRAKMA ARASINDA NET BİR İLİŞKİ YOK
Sigarayı bırakmak bazı kişilerde hafif kilo artışına yol açabilir. Ancak bu durum kaçınılmaz değildir. Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite ile kilo kontrolü mümkündür. Nikotinin metabolizma üzerindeki etkisi sınırlıdır.
AZALTMAK DEĞİL, TAMAMEN BIRAKMAK HEDEFLENMELİ
Sigara sayısını azaltmak kısa vadede fayda sağlayabilir; ancak tam bırakma kadar etkili değildir. Günde birkaç sigara bile kalp hastalığı ve inme riskini artırır. Bu nedenle nihai hedef tam bırakma olmalıdır.
ELEKTRONİK SİGARA DA BAĞIMLILIK YAPAR
Elektronik sigaralar daha masum olarak görülse de nikotin içerikleri nedeniyle bağımlılık yapar. Ayrıca içerdikleri kimyasalların uzun vadede akciğer sağlığı üzerindeki etkileri net olarak bilinmemektedir. Gençler arasında yaygınlaşması, yeni bir bağımlı kuşağın oluşmasına neden olabilir.
SİGARAYI BIRAKMAK DEPRESYONA YOL AÇMAZ, AKSİNE PSİKOLOJİK İYİLİK GETİRİR
Bırakma sürecinde kısa süreli duygudurum değişiklikleri yaşanabilir. Ancak yapılan araştırmalar, sigarayı bırakan kişilerin stres, depresyon ve anksiyete düzeylerinde zamanla düşüş yaşadığını ortaya koymaktadır. Doğru destekle bu süreç daha kolay ve sağlıklı bir şekilde atlatılabilir.
