Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin doğum istatistiklerini açıkladı. Verilere göre, toplam doğurganlık hızı 2024’te 1,48 çocuk olarak gerçekleşti. Bu oran, nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,1’in oldukça altında kalırken, Türkiye'nin demografik yapısında önemli bir değişime işaret etti.
Canlı doğan bebek sayısı 937 bin 559
2024 yılında canlı doğan bebek sayısı 937 bin 559 oldu. Bu bebeklerin yüzde 51,4’ü erkek, yüzde 48,6’sı ise kız olarak kayıtlara geçti.
Doğurganlık hızı düşüş eğiliminde
Toplam doğurganlık hızı, 2001 yılında 2,38 çocukken 2014’ten itibaren düşüş trendine girdi. 2024’te bu oran 1,48'e gerileyerek Türkiye nüfusunun yenilenme sınırının altındaki seyrini sürdürdü.
-
2024 itibarıyla doğurganlık hızı 2,1’in altında olan il sayısı: 71
-
Doğurganlık hızı 1,50'nin altına düşen il sayısı: 55
En yüksek doğurganlık Şanlıurfa’da
2024’te en yüksek toplam doğurganlık hızı 3,28 çocukla Şanlıurfa’da görüldü. Onu 2,62 ile Şırnak ve 2,32 ile Mardin takip etti. En düşük doğurganlık hızı ise 1,12 çocukla Bartın ve Eskişehir’de kaydedildi.
Avrupa ile kıyaslama
Türkiye, 2023 yılı verilerine göre Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında 9. sırada yer aldı. AB ortalaması 1,38 çocuk iken en yüksek oran 1,81 ile Bulgaristan, en düşük oran ise 1,06 ile Malta’da gerçekleşti.
Eğitim düzeyi ve kentleşme etkisi
-
En yüksek doğurganlık hızı: Okuma yazma bilmeyen annelerde (2,65)
-
En düşük doğurganlık hızı: Yükseköğretim mezunu annelerde (1,22)
Yeni sınıflamaya göre:
-
Kır yerleşimlerinde doğurganlık hızı: 1,83
-
Orta yoğun kentlerde: 1,58
-
Yoğun kentlerde: 1,39
Doğum yaşı yükseliyor
2024’te doğum yapan annelerin ortalama yaşı 29,3 olurken, ilk doğumda ortalama yaş 27,3 olarak belirlendi. İlk doğum yaşının en yüksek olduğu il 29,4 ile Tunceli, en düşük olduğu il ise 24,4 ile Şanlıurfa ve Muş oldu.
Diğer dikkat çekici veriler
-
Adölesan doğurganlık hızı (15-19 yaş): 2001’de binde 49 iken, 2024’te binde 10’a geriledi.
-
Çoğul doğum oranı: Yüzde 3,3 (bunların %97’si ikiz)
-
Doğum sırasına göre oranlar: İlk doğum (%41,9), ikinci doğum (%30,3), üçüncü doğum (%16), dördüncü ve üzeri doğum (%11,5)
