Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) Mütevelli Heyeti Başkanı Halil Fatih Akgül, bu durumu "16 Ekim Dünya Gıda Günü" etkinlikleri çerçevesinde değerlendirdi.
Gıda İsrafının Boyutları
Akgül, Türkiye’de üretilen gıdaların yaklaşık yüzde 35'inin sofraya ulaşmadan kaybolduğunu ifade etti. Özellikle meyve ve sebzelerin bu israfın büyük bir kısmını oluşturduğunu belirtti. Her gün yaklaşık 12 milyon ekmek çöpe atıldığını vurgulayan Akgül, bu rakamın yıllık 4 milyar 380 milyon ekmeğe denk geldiğini açıkladı.
Evsel gıda atığı da önemli bir sorun teşkil ediyor. Yıllık 7,76 milyon ton evsel gıda atığı meydana gelmekte ve bu, kişi başına yılda yaklaşık 93 kilogram gıda israfı demektir. Ekmek israfının en yaygın olduğu yerler arasında lokantalar, oteller ve toplu yemek hizmeti veren mekanlar dikkat çekiyor.
Gıda İsrafının Nedenleri
Akgül, Türkiye'de gıda israfının başlıca nedenlerini yetersiz planlama ve bilinçsiz alışveriş alışkanlıkları olarak sıraladı. Ayrıca, ihtiyaç fazlası üretim, dağıtım süreçlerindeki aksaklıklar ve uygun saklama koşullarına dikkat edilmemesi gibi faktörlerin de israfa neden olduğunu belirtti. Tedarik zincirindeki hatalar ve hasat süreçlerindeki kayıplar da bu sorunu derinleştiriyor.
Gıda israfını azaltmak için Türkiye İsrafı Önleme Vakfı'nın "Gıda Bankacılığı" projesi hayata geçirildi. Bu proje, bağış olarak yapılan gıda yardımlarının ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasını hedefliyor. 2004 yılında Diyarbakır'da başlayan bu uygulama, bağışların doğru bir şekilde değerlendirilmesi için önem taşımaktadır.
Toplumsal Bilinçlendirme
TİSVA, tüketicilere planlı alışveriş yapmanın ve gıdaların doğru saklanmasının önemini anlatan eğitim programları düzenliyor. Kusurlu ama sağlıklı meyve ve sebzelerin kullanımını teşvik eden bu programlar, cezaevleri, hastaneler ve okullarda da sürdürülmektedir.
Alışveriş planlaması, ürünlerin son kullanma tarihlerine dikkat edilmesi, porsiyon kontrolü ve yemek artıklarının değerlendirilmesi, bireylerin alabileceği önemli adımlardır. Tüketicilerin artan fiyatlar karşısında daha bilinçli alışveriş yapması, israfı azaltmaya yardımcı olabilir.
