Hayvan hakları evrensel bildirgesi nedir?

Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi, hayvanların insanlar gibi birer canlı olduğunu ve onların da haklara sahip olduğunu belirten bir uluslararası anlaşmadır.

Bu bildirge, hayvanlara yönelik zulmü önlemeyi, refah standartlarını geliştirmeyi amaçlar ve hükümetler arası bir anlaşma niteliğindedir. 15 Ekim 1978 tarihinde Paris’teki UNESCO Merkezi’nde ilan edilen bildirge, 1989 yılında Hayvan Hakları Federasyonu tarafından düzenlenerek 1990 yılında UNESCO Genel Direktörü’ne sunulmuş ve aynı yıl halka açıklanmıştır.

Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin Temel İlkeleri

1. Eşit Doğma Hakkı: Bütün hayvanlar yaşam önünde eşit doğarlar ve aynı var olma hakkına sahiptirler.
2. Saygı Görme Hakkı: Bütün hayvanlar saygı görme hakkına sahiptir; bu hak çiğnenemez ve onları sömüremez.
3. Kötü Muamele Yasakı: Hiçbir hayvana kötü davranılamaz, acımasız ve zalimce eylemler yapılamaz. Eğer bir hayvanın öldürülmesi zorunluysa, bu bir anda, acı çektirmeden ve korkutmadan yapılmalıdır.
4. Doğal Yaşam Hakkı: Yabani türden bütün hayvanlar, kendi özel doğal çevrelerinde yaşama ve üretme hakkına sahiptir.
5. Türüne Özgü Yaşam Koşulları: İnsanlarla yaşayan hayvanlar, türüne özgü yaşam koşulları ve özgürlük içinde yaşama ve üreme hakkına sahiptir.
6. Uzun Ömür Hakkı: İnsanlar tarafından yanlarına alınan bütün hayvanlar, doğal ömür uzunluklarına uygun sürece yaşama hakkına sahiptir.
7. Çalışan Hayvanların Hakları: Bütün çalışan hayvanlar iş süresi ve yoğunluğunun sınırlandırılması ve güçlerini artırıcı bir beslenme ve dinlenme hakkına sahiptir.
8. Deneylere Karşı Haklar: Hayvanlara fiziki ya da psikolojik bir acı çektiren deneyler yapmak hayvan haklarına aykırıdır.
9. Beslenme ve Bakım Hakları: Beslenmek için yetiştirilen hayvanlar, bakılmalı, barındırılmalı, taşınmalı ve ölümü de acı çektirmeden ve korkutmadan olmalıdır.
10. Eğlence Amaçlı Kullanım Yasakı: Hayvanlar, insanların eğlencesi için kullanılamaz, seyrettirilmesi ve kullanılan gösteriler hayvan onuruna aykırıdır.
11. Zorunluluk Olmaksızın Öldürme Yasakı: Zorunluluk olmaksızın bir hayvanın öldürülmesi yaşama karşı bir suçtur.
12. Yabani Hayvan Katliamına Karşı Suç İlanı: Çok sayıda yabani hayvanın öldürülmesi bir suç olarak kabul edilir.
13. Ölüm Sahnesi Yasakları: Hayvan ölümüne saygı göstermek gerekir; bu nedenle hayvanın öldürüldüğü şiddet sahneleri sinema ve televizyonda yasaktır.
14. Hukuki Temsil Hakkı: Hayvanları koruma ve savunma kuralları, hükûmet düzeyinde temsil edilmelidir; hayvan hakları, insan hakları gibi yasayla korunmaktadır.

Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi, hayvanların yaşam haklarına saygı gösterilmesini amaçlayarak, küresel çapta hayvan refahını artırmayı hedefler.