Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Geçin, deprem sırasında ve sonrasında hayat kurtaracak bir cihaz geliştirdi. TÜBİTAK-1001 Ulusal Deprem Araştırma Programları kapsamında tasarlanan "Akıllı Sensör Teknolojisi Kullanan Deprem İzleme Sistemi", ilk kez Samsun Acil Durum Müdürlüğü enkaz alanında denendi.
Cihaz, enkaz altındaki kişilerin yerini tespit etmenin yanı sıra, bu kişilerle iletişim kurulmasını da sağlıyor. Geçin, projenin deprem esnası ve sonrası olmak üzere iki aşamalı işlevi olduğunu belirtti. Deprem anında cihaz, bulunduğu noktadan yıkılan binaları 120 saniye içinde merkezi sisteme aktarıyor. Bu sayede ekipler, afet bölgesinde hızlı ve doğru yönlendirme yapabiliyor.
ENKAZ ALTINDAKİ KİŞİLERİN SESİYLE İLETİŞİM
Geçin, cihazın deprem sonrası işlevlerini şöyle anlattı: "Enkaz altında kalanların seslerini algılayarak sağlık durumlarını ve canlı sayısını belirliyoruz. Böylece ekipler doğru yönlendirme imkanına sahip oluyor." Cihazın, binaların her katına yerleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Geçin, merdiven boşlukları gibi kritik noktalarda bulunmasının önemine değindi.
Cihazlar enkaz altında kalsa bile merkezi haberleşme sistemi üzerinden erişim sağlanabiliyor ve enkaz altındaki kişiler “Sesimi duyan var mı?” şeklinde mesaj göndererek iletişim kurabiliyor. Bu özellik, özellikle büyük depremlerde müdahale süresini ciddi oranda kısaltıyor.
SANİYELER İÇİNDE YIKILAN BİNA SAYISI TESPİT EDİLİYOR
Büyük depremlerde yıkımın boyutunun anlaşılmasının günler alabildiğini belirten Geçin, cihazın bu süreci saniyelere indirdiğini söyledi: "Uydu görüntülerinin işlenmesi, hava koşulları ve İHA’ların devreye girmesi gerekebiliyor. Bu sistem hayata geçtiğinde yıkılan bina sayısı anında afet yönetim merkezine aktarılacak ve ekipler hızlı şekilde yönlendirilecek."
Cihazın maliyeti ise 40 katlı bir bina için 25 ila 30 bin lira arasında değişiyor. Bu teknoloji, afet yönetiminde etkinliği artırarak, kurtarma ekiplerinin hem zaman kaybını önlemesine hem de hayat kurtarmasına olanak tanıyor.
