Dünya ve Türk halter tarihine adını altın harflerle yazdıran, olimpiyat, dünya, ve Avrupa şampiyonu “Cep Herkülü” lakaplı Naim Süleymanoğlu’nun vefatının üzerinden 7 yıl geçti. Efsane sporcu, hem sportif başarıları hem de Bulgaristan’daki Türklerin uğradığı zulmü dünyaya duyurmasıyla tarihte önemli bir yer edindi.
Naim Süleymanoğlu'nun Sporculuk Kariyeri
Halterle Tanışması
23 Ocak 1967’de Bulgaristan’ın Kırcaali kentinde dünyaya gelen Naim Süleymanoğlu, haltere 9 yaşında başladı. Antrenörü Hilmi Pekünlü’nün keşfiyle spora adım atan Süleymanoğlu, o dönemde Bulgaristan’ın dünya ve olimpiyat şampiyonları yetiştirmesiyle ilham aldığını belirtti.
İlk Başarılar ve Rekorlar
Henüz 14 yaşındayken Bulgaristan’da gençler ve yıldızlar şampiyonu olan Naim, 15 yaşında Brezilya’da düzenlenen Gençler Dünya Şampiyonası'nda birinci oldu ve “En genç dünya rekortmeni” unvanını aldı. 1983’te Büyükler Dünya Halter Şampiyonası'nda altın madalya kazandı ve 1983-1986 arasında gençlerde 13, büyüklerde 50 dünya rekoru kırarak üç kez yılın haltercisi seçildi.
ABD’deki “Rekortmenlerin Turnuvası”nda dünya rekorunu kıran Süleymanoğlu’na, ABD basını “Cep Herkülü” lakabını taktı. Ancak 1984 Los Angeles Olimpiyatları'na Bulgaristan’ın Sovyetler Birliği’nin boykotuna katılması nedeniyle katılamadı. Aynı yıl silkmede vücut ağırlığının üç katını kaldırarak tarihe geçti.
Zorlu Göç: Türkiye’ye Kaçışı
Bulgaristan Hükümeti’nin “Soya Dönüş Operasyonu” kapsamında Türk isimlerini yasaklamasıyla adı Naum Şalamanov olarak değiştirilen Naim Süleymanoğlu, Türk kimliğine yönelik baskılarla mücadele etti. Bulgaristan’daki asimilasyonu dünyaya duyurmak için Türkiye’ye kaçmaya karar verdi.
1986’da Avustralya’daki Dünya Halter Şampiyonası'ndan sonra Türk Büyükelçiliği'ne sığınarak başarılı bir kaçış operasyonu ile Londra’ya geçti. Dönemin Başbakanı Turgut Özal’ın gönderdiği özel uçakla Türkiye’ye getirildi. Türk hükümeti, Süleymanoğlu’nun 1988 Seul Olimpiyatları'nda Türkiye adına yarışabilmesi için Bulgaristan’a 1 milyon dolar ödedi. Özal bu ödeme için, “Naim, bize onu kat kat ödedi. Dünyada Türklerin reklamını yaptı,” dedi.
Üst Üste 3 Olimpiyat Şampiyonluğu
1988 Seul Olimpiyatları’nda 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kırarak altın madalya kazanan Süleymanoğlu, 190 kilo kaldırarak “Dünyanın en iyi haltercisi” ödülüne layık görüldü. 1992 Barselona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları’nda da altın madalya kazanarak üst üste üç olimpiyat şampiyonluğu elde etti. Kariyeri boyunca 7 dünya, 7 Avrupa şampiyonluğu ve 46 dünya rekoruna imza attı.
1996’da haltere ara veren Naim Süleymanoğlu, 2000 Sydney Olimpiyatları’nda başarılı olamadı ve aktif sporculuk kariyerine veda etti.
Time Dergisine Kapak Olan İlk Türk Sporcu
Süleymanoğlu, 1988’de Seul Olimpiyatları'ndaki başarıları sayesinde Time dergisine kapak olan ilk Türk sporcu oldu. O dönemde dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından Beyaz Saray’a davet edilse de, teklif edilen ABD vatandaşlığını reddetti.
2000 yılında Uluslararası Halter Federasyonu'nda (IWF) dünyanın en genç asbaşkanı oldu. Londra metrosundaki bir istasyona adı verildi ve Ankara Büyükşehir Belediyesi, Çankaya'da bir caddeye “Naim Süleymanoğlu” adını verdi.
Hayatını Anlatan Film: "Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu"
Yönetmenliğini Özer Feyzioğlu’nun yaptığı “Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu” filmi, Naim’in çocukluk yıllarından 1988 Seul Olimpiyatları'na uzanan hayatını anlatıyor. Film, 22 Kasım 2019’da gösterime girdi.
Naim Süleymanoğlu, karaciğer yetmezliği nedeniyle 18 Kasım 2017’de tedavi gördüğü hastanede 50 yaşında vefat etti. Cenaze töreni Fatih Camii’nde yapıldı ve en büyük rakiplerinden Yunan halterci Valerios Leonidis de katıldı. Efsane sporcu, Edirnekapı Mezarlığı’nda sonsuzluğa uğurlandı.
Naim Süleymanoğlu, yalnızca bir sporcu olarak değil, mücadeleci ruhu ve halkına olan bağlılığıyla da bir efsane olarak hafızalarda yer alıyor.
