Uşak’ta 100 yıl önce kurulan şirket, şeker üretimini sürdürüyor

Uşak’ta 1923 yılında Nuri Bey ve 50 ortak tarafından kurulan firma, Nuri Şeker Uşak Şeker Fabrikası‘nın üretimine 1926’dan bu yana devam etmektedir.

Uşak’ta halı ticareti yapan Celepzade Abdullah Bey, bir Avrupa seyahati sırasında Almanya’dan getirdiği yaklaşık 10 kilogram şeker pancarı tohumunu kente getirerek ilgili çiftçilere dağıttı.

Nuri Bey, Kalfa köyünde helva üretimi yaparken, Celepzade Abdullah Bey’den aldığı şeker pancarı tohumlarını ekerek yüksek verim elde etti ve bunlardan pekmez ve köpük helvası üretti.

O dönemde şeker bulmanın zorluğu nedeniyle Nuri Bey ve 50 ortağının katılımıyla 19 Nisan 1923’te Uşak Terakki-i Ziraat Türk AŞ adlı şirket kuruldu. Fabrika inşa etmek için gerekli finansmanın olmaması nedeniyle, köylülerden toplanan tahıl ürünleri (arpa, buğday, mısır vb.) satılarak elde edilen gelirle şirket hisseleri sahiplerine verilip şirket sermayesi 600 bin liraya yükseltildi.

Yeterli finansmanın sağlanması ve Nuri Bey’in Ankara’da devlet yetkilileriyle görüşmeleri sonucunda fabrikanın inşaatı için yabancı bir firma ile anlaşma yapıldı.

Fabrikanın temeli 6 Kasım 1925’te atıldı ve 17 Aralık 1926’da üretime başlandı.

Nuri Bey, 1934 yılında “Soyadı Kanunu” ile “Şeker” soyadını aldı ve 1996 yılında yönetim kurulu kararıyla Uşak Şeker Fabrikası’nın adı Nuri Şeker Uşak Şeker Fabrikası olarak değiştirildi.

FABRİKANIN BİRÇOK BÖLÜMÜNDE NURİ ŞEKER’İN ANILARI YAŞATILIYOR

Bölgede ekilen şeker pancarları fabrikaya getirildikten sonra, tartım ve şeker oranı analizlerinin yapılmasının ardından şekerin fabrikadaki yolculuğu başlıyor.

Fabrikanın bahçesinde bulunan tescilli çınar ağaçları arasından geçen kamyonlar, şeker pancarlarını fabrika silolarına boşaltıyor.

Burada yıkanan şeker pancarları, fabrikanın içine suyla taşınır ve kesim işlemine başlanır. Haşlama, arıtma gibi çeşitli işlemlerden sonra üretilen kristal şeker çuvallara dolduruluyor.

Fabrikanın bahçesinde lojman, sinema salonu, kütüphane gibi yapılar bulunurken, asırlık işletmenin kurucusu Nuri Şeker’e ait anılar da birçok bölümde yaşatılmaktadır.

Fabrika Müdürü Mehmet Zararsız, fabrikanın 300 dekarlık bir arazide faaliyet gösterdiğini belirtti. Zararsız ayrıca, fabrikanın ilk yılında 1263 ton şeker pancarından 114 ton şeker üretildiğini ve şu anda 98. üretim kampanyasına başladıklarını ve bu kampanya döneminde 210 bin ton pancar işlemeyi hedeflediklerini ifade etti. Ayrıca, fabrikanın melas ve küspe üretimi hedeflediğini de belirtti. Cumhuriyet döneminin ilk sanayi kuruluşlarından biri olduklarını vurgulayan Zararsız, zorlu koşullarda kurulan ve hala üretim yapmanın gururunu yaşadıklarını söyledi.

Modern teknikleri uygulayarak üretime devam ettiklerini anlatan Zararsız, sözlerini şöyle tamamladı:

100 yıl önce oluşumu yapılmış ve bugün hala üretebilen fabrikanın daha nice yıllar üretim yapmasını temenni ediyoruz. Bunun için büyük bir gayretle çalışıyoruz. İnşallah bunu gelecek nesillere hep birlikte taşıyacağız. Tüm personelimiz, Türkşeker bunun için varıyla yoğuyla çalışıyor. İnşallah daha nice 100 yıllar hep birlikte üreteceğiz. Fabrikada üretilen ilk şeker, devlet büyüklerine hediye edilmiş. Fabrika 1926 yılında üretime geçtikten sonra ilk üretilen şekerlerimiz ipek torbalar halinde 400’er gram şeklinde ambalajlanmış. Bunları merhum Nuri Şeker, Ankara’ya götürerek Mustafa Kemal Atatürk’e ve vekillerimize hediye ediyor. Bu şekilde üretilen ilk şekeri Atatürk’e sunuyorlar.

Fotoğrafların devamı için tıklayınız…