Nöbetçi Eczaneler
Kütahya’da arzuhalcilik mesleğinin son neferlerinden Lütfi Dumlu, kaybolmaya yüz tutmuş mesleğini anlattı. Okuma yazma oranının artmasıyla mesleğe olan talep ve ilginin azaldığını kaydeden Lütfi Dumlu: “Ömrümüz yettiğince vatandaşlara hizmete devam edeceğiz” dedi.
Bir hâli anlatma anlamına gelen, Arapça kökenli “Arz-ı hâl” kelimesinden türeyen “Arzuhal”, bir hâli anlatan, yazan kişi anlamına geliyor. Dilekçe yazan, bir hâli anlatan, söyleyen anlamına gelen bu mesleğe, belediye, adliye ve kamu binaların önünde çokça rastlanırdı. Zamanla büro açarak işlerine devam eden arzuhalciler, “dava vekili” yetkisine sahipti. Davalara girer, savunma yaparlardı. Halk karşısında saygın bir meslekti. Davası olanlar, resmi dilekçe yazdıracak olanlar veya resmi bir iş için akıl danışacak olanlar hep onlara giderlerdi. Arzuhalciler de halkın dilek veya şikâyet gibi ihtiyaçlarını belli bir ücret karşılığında resmi dile dökerlerdi.
30 YILDIR MÜŞTERİLERİNİN DERDİNİ ANLATIYOR
Kütahya’da da bu mesleğin son temsilcilerinden olan Lütfi Dumlu, 30 yıldır bu işi yapıyor. Arzuhalciliğin yanı sıra mühür kazma işini de yapan Dumlu, okuma yazma bilmeyenlere imza oluyor, dava dilekçelerini yazıyor. Arzuhalciliğin baba mesleği olduğunu aktaran Dumlu: “Geçmiş yıllara göre meslekte sayılı insanlar kaldı. Bunda okuma yazma oranının artmasının payı da var tabi. Biz hala elimizden geldiği kadar vatandaşa yardımcı olmaya çalışıyoruz. Dava dilekçeleri ya da istenilen herhangi bir dilekçeyi müşterilerimiz adına yazıyoruz” şeklinde konuştu.
“SİFTAH YAPMADAN KAPATTIĞIMIZ GÜNLER OLUYOR”
Lütfi Dumlu, arzuhalciliğin yanı sıra okuma yazma bilmeyenler için mühür kazma işi yaptığını da söyledi. Mühürlerin imza yerine geçtiğini kaydeden Dumlu: “Mühür işinde bazen 10 gün süresince hiç kimse gelmez, bazen de günde birden fazla müşteri geliyor. Müşteri potansiyelimiz oldukça düştü artık. Yeri geliyor 2-3 gün müşteri olmayabiliyor. Siftah yapmadan kapattığımız günler çok oluyor. Mesleğimiz, kaybolan meslekler arasına girdi denilebilir” diye konuştu.
FİYATLAR TÜRE GÖRE DEĞİŞİYOR
Müşteri talebinin ücretlerle bağlantılı olmadığını ifaden eden Dumlu, piyasaya göre düşük fiyata hizmet verdiğini de sözlerine ekledi. Bir mührü 50 liraya yaptığını, dilekçelerin hizmet bedellerinin ise türlerine göre değiştiğini aktardı. Kendilerinin bir odası olmadığını da sözlerine ekleyen Dumlu: “Biz Fotoğrafçılar Çiniciler Odası’na kayıtlıyız. Bunun da sebebi maalesef meslektaşlarımın sayısının az olması” diyerek sözlerini tamamladı. CANSU AYDEMİR
