Nöbetçi Eczaneler
Kantaron yağının faydaları giderek daha fazla insan tarafından konuşuluyor. Özellikle yara izlerinin tedavisinde etkili olduğuna inanılan kantaron yağının faydalarını bu yazıda bulabilirsiniz.
Sarı Kantaron Yağı
Sarı kantaron, bilimsel adıyla Hypericum perforatum L., halk arasında mayasıl otu veya binbirdelik otu olarak bilinir.
Bu bitki, Hyperaceae familyasından gelir ve ılıman ve sıcak iklimlerde yabani olarak yetişir. Rengiyle dikkat çeken bu bitki, kurutularak veya taze olarak işlenerek Türkiye’de yaklaşık 100 türü bulunan bir bitkidir.
Soğuk bölgelerde tekrar tekrar büyüyen ve bu nedenle çok yıllık otsu bir bitki olarak kabul edilen sarı kantaron, yeşil gövdesi ve sarı çiçekleriyle 30-80 cm boyutlarındadır.
Bu çiçekler yaz aylarında toplanır ve asırlardır birçok farklı hastalığın tedavisinde kullanılmıştır. Bugün bile, uzman fitoterapistler tarafından bitkisel tedavilerde kullanılmaya devam edilmektedir.
Kantaron Yağı Nedir?
Sarı kantaron çiçekleri toplanır, belirli bir işlemden geçirilir ve zeytinyağı ile birleştirilerek kantaron yağı elde edilir. Bu yağ özellikle yara izlerinin hızlı iyileşmesi için kullanılır.
Sarı kantaron yağı, biyoflavonoidler, organik asitler ve antioksidanlarla zengindir. Aynı zamanda hiperisin ve hiperforin içeriğiyle dikkat çeker.
Kırmızı kantaron yağı da mevcuttur ve kırmızı rengini hiperisin adı verilen bir antrakinon türevi maddeye borçludur.
Sarı kantaron çiçekleri, Mayıs-Eylül ayları arasında topraktan 5 cm yukarıda toplandıktan sonra zeytinyağı içinde maserasyona sokulur.
Maserasyon, bitkinin uygun bir çözücü içinde bekletilmesini ifade eder ve sarı kantaronun maserasyonu için sızma zeytinyağı tercih edilir.
Toprak üstünden toplanan bitkinin 2-3 cm uzunluğunda parçalara ayrılması ve zeytinyağı içeren bir kavanoza konması geleneksel bir uygulamadır.
Genellikle bu karışımın 1/5 oranında olması hedeflenir. Karışım, 4-6 hafta boyunca belirli periyotlarla çalkalanarak güneş ışığına maruz bırakılır. Bu süre zarfında sarı kantaron çiçeklerinin zeytinyağına geçişi beklenir. 4-6 haftanın sonunda karışım tülbentten süzülür, kahverengi renkli bir şişeye konur ve bu şekilde saklanır.
Kantaron Faydaları Nelerdir?
- Yara İyileştirici: Kantaron yağı, cilt yaralarının ve yanıkların iyileşmesine yardımcı olabilir. Anti-inflamatuar özellikleri sayesinde, yaralı bölgeyi sakinleştirebilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir.
- Depresyon ve Anksiyete: Kantaron yağı, hafif ila orta düzeyde depresyon ve anksiyete semptomlarının yönetilmesine yardımcı olabileceği düşünülür. Ancak, bu kullanım konusunda dikkatli olunmalıdır, çünkü kantaron bazı ilaçlarla etkileşime girebilir.
- Sinirsel Ağrıların Azaltılması: Bazı araştırmalara göre, kantaron yağı sinirsel ağrıları hafifletebilir. Özellikle migren veya nöropati gibi durumların semptomlarını azaltmada yardımcı olabilir.
- Anti-inflamatuar Etki: Kantaron yağı, vücutta iltihaplanmayı azaltabilir. Bu nedenle, eklem iltihapları gibi durumların yönetiminde kullanılabilir.
- Cilt Sorunlarına Karşı Kullanımı: Kantaron yağı, akne, egzama ve sedef gibi cilt sorunlarının tedavisinde kullanılabilir. Ciltteki iltihaplanmayı azaltabilir ve cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olabilir.
Klinik bir çalışmada, sezaryen yaralarının iyileşmesine yardımcı olması amacıyla sarı kantaron merhemi kullanılmış ve sonuçlar olumlu olmuştur. Sezaryenle doğum yapmış ve bu merhemi kullanan kadınlarda yaraların iyileşme sürecinde gözle görülür bir fark olduğu ve yara izlerinin küçüldüğü rapor edilmiştir. Aynı zamanda bu kadınların iyileşme sürecinde kaşıntı ve ağrı hissinin azaldığı gözlenmiştir.
Kantaron Yağının Cilt İçin Faydaları
Özellikle yaz aylarında güneşe maruz kalma süresi ve miktarı artar. Bu durum, cilt kuruluğunu beraberinde getirebilir. Bazı cilt tipleri zaten kurumaya yatkındır. Bu durumu yönetmek için, zeytinyağı bazlı kremlerle birlikte sarı kantaron yağından da faydalanabilirsiniz. Ayrıca, nasır ve topuk çatlakları gibi yaygın sorunlar için de sarı kantaron yağını deriye iyice yedirerek masaj yapabilirsiniz.
Ancak, kantaron yağının yüzde ve saça yönelik faydaları konusunda bilimsel kanıtlar şu an için eksiktir.
Kantaron Yağı Nasıl Kullanılır?
Kantaron yağının yaralar üzerinde kullanımı şu şekildedir: Ciltte oluşan yanık, yara, sıyrık, güneş yanığı ve sezaryen yaralarına 8-10 damla kantaron yağı uygulanabilir ve masaj yaparak yayılabilir.
Mide ve sindirim sistemi için kullanımı ise şu şekildedir: Aç karnına sabah ve akşam olmak üzere günde 2 kez 1 tatlı kaşığı (10 ml) kantaron yağı içmek önerilir. Bu, mideyi koruma etkisi gösterebilir ve mide ülserinin tedavisine yardımcı olabilir.
Kantaron Yağının Yan Etkileri
Öncelikle, tüm bitkilerin kullanımıyla ilgili doğru bilgiye sahip olmanız önemlidir. Kantaron yağının nasıl saklandığı ve depolandığı da bilinmelidir. Kullanılacak miktar ve süre konusunda net bilgiye sahip olunmalıdır. Ayrıca, hangi amaçla kullanılacağı da dikkate alınmalıdır. Eğer şüpheli bir durum söz konusu değilse, kantaron yağının ve hidrosolünün ciddi yan etkilere yol açtığına dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak antidepresan tedavisi alan kişilerin bu bitkisel desteği kullanmadan önce mutlaka doktora danışmaları gerekmektedir. Alerjik reaksiyonlara yol açabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Unutmayın ki her zaman yanlış dozlar toksik etkilere yol açabilir. Sarı kantaronun kontrolsüz ve önerilenden fazla kullanılması ciddi yan etkilere neden olabilir.
Kantaron Yağı Kimler İçin Sakıncalıdır?
Kalp ve damar hastalığı olanlar, hamileler, emziren anneler ve feokromasitoma hastalığı (böbrek üstü bezi tümörü) olanlar için kantaron yağı kullanımı önerilmez. Ayrıca, kemoterapi alan kişiler ve organ nakli yapılmış bireyler kesinlikle sarı kantaron kullanmamalıdır. Kantaron yağının bazı ilaçlarla etkileşime girebileceği göz önüne alındığında, bu ilaçları kullanan kişilerin de dikkatli olmaları önemlidir. Bu ilaçlar arasında bazı antibiyotikler, kardiyovasküler ilaçlar ve sinir sistemi ilaçları bulunmaktadır. Sarı kantaronun bu ilaçlarla birlikte kullanılmaması gerekmektedir.