- İnsülin Direnci Nedir?: İnsülin, vücuttaki hücrelere glikozun girmesine yardımcı olur. İnsülin direnci, kas, yağ ve karaciğer hücrelerinin insüline gerektiği gibi yanıt vermemesi durumudur. Bu durum, zamanla prediyabet ve Tip 2 diyabete yol açabilir.
- Risk Faktörleri: İnsülin direnci herkesi etkileyebilir. Özellikle göbek çevresinde aşırı vücut yağı ve fiziksel aktivite eksikliği bu duruma katkıda bulunan ana faktörlerdir. Yaşlı bireyler, insülin direncine daha yatkın olabilirler.
- Belirtiler ve Tehlikeler: İnsülin direnci başlangıçta belirgin belirtiler göstermeyebilir. Ancak zamanla pankreasın insülin üretiminde zorlanması, prediyabet ve Tip 2 diyabet riskini artırabilir. Ayrıca insülin direnci, obezite, kalp damar hastalıkları, karaciğer hastalıkları ve hormonal bozukluklarla ilişkilidir.
- Test ve Tanı: İnsülin direnci testi, açlık kan şekeri ile açlık insülin düzeyinin çarpılmasıyla elde edilen HOMA-IR skoruyla yapılır. 2,5 üzerindeki bir skor, insülin direnci olduğunu gösterebilir. Ayrıca, açlık kan şekeri ve oral glukoz tolerans testi sonuçları da değerlendirilebilir.
- Tedavi Yaklaşımları: İnsülin direncinin tedavisi kişiye özeldir. Karbonhidrat alımını azaltmak, lifli besinlere yönelmek, kilo vermek, düzenli uyku, stres yönetimi, antioksidan içeren besinler tüketmek ve egzersiz, insülin direncini azaltmada önemli rol oynar.
- Bitkisel Destekler: Zerdeçal, tarçın, sarımsak gibi şifalı bitkilerin yanı sıra krom, bakır ve çinko gibi minerallerin insülin direncine olumlu katkıda bulunabileceği belirtilmiştir. Ancak bu tür takviyelerin doktor gözetiminde alınması önemlidir.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler: Yüksek oranda işlenmiş gıdalardan uzak durmak, trans yağları sınırlamak, Omega 3 ve 6 içeren gıdaları eklemek, antioksidan bakımından zengin beslenmek ve sağlıklı yağları tercih etmek insülin direncini azaltmada yardımcı olabilir.
Muhabir: Yaşar Sarı