Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede vites artıran hükümet, para trafiğini kontrol altına almak için düğmeye bastı. MASAK tarafından hazırlanan ve finans dünyasında deprem etkisi yaratacak olan yeni tebliğ taslağı ortaya çıktı. Banka hesapları üzerinden yapılan EFT, havale ve nakit işlemlerde 'beyan esaslı' yeni bir dönem başlıyor. Artık 'açıklama yazmadan para gönderme' devri resmen kapanıyor.
1 OCAK'TA BAŞLIYOR: 200 BİN LİRA SINIRINA DİKKAT
Yeni düzenleme için tarih 1 Ocak 2026 olarak verildi. Bu tarihten itibaren bankacılık sisteminde 200 bin TL ve üzeri yapılan tüm para transferlerinde 'zorunlu açıklama' dönemi başlayacak. Vatandaşlar ya da şirketler, parayı neden gönderdiklerini ve kaynağını sisteme girmek zorunda kalacak. Açıklama kısmı boş bırakılan veya geçiştirilen işlemler, sistem tarafından otomatik olarak şüpheli havuza düşecek.
ÜÇ AŞAMALI SORGU SİSTEMİ GELİYOR
MASAK, denetimleri sıkılaştırmak için transfer tutarlarına göre üç farklı kategori belirledi. Para miktarı arttıkça istenen belge sayısı da artacak:
200 bin TL - 2 milyon TL arası: İşlemin niteliğini belirten kısa ve net bir açıklama yazılması zorunlu olacak.
2 milyon TL - 20 milyon TL arası: Bu tutarlarda sadece açıklama yetmeyecek, göndericinin 'Nakit İşlem Beyan Formu' doldurması gerekecek.
20 milyon TL ve üzeri:Bu tutardaki dev transferlerde beyan formunun yanı sıra sözleşme, fatura veya tapu gibi paranın kaynağını ispatlayan belgeler istenecek.
'BORÇ' YAZIP GÖNDERMEK TARİH OLUYOR
Banka uygulamalarında sıkça görülen 'diğer', 'borç', 'ödeme' gibi tek kelimelik açıklamalar artık kabul edilmeyecek. Yeni sisteme göre, 'bireysel ödeme' gibi genel ifadeler seçildiğinde bankalar müşteriden en az 20 karakterlik detaylı bir açıklama girmesini isteyecek. Açıklamanın inandırıcı bulunmaması durumunda işlem askıya alınabilecek.
IBAN'A PARA İSTEYEN ESNAF YANDI
Düzenleme sadece para gönderenleri değil, hesabına para gelenleri de yakından ilgilendiriyor. Özellikle vergi ödememek için POS cihazı kullanmayıp şahsi IBAN'ına para isteyen işletmeler MASAK'ın radarına girecek. İşletme hesabı yerine çalışanlarının veya kendi şahsi hesabını kullananlar 'IBAN kiralama' ve 'vergi kaçırma' suçlamasıyla karşı karşıya kalacak. Bu hesaplar 'kara para aklama riski' gerekçesiyle bloke edilebilecek.
FENOMENLER VE FREELANCERLAR MERCEK ALTINDA
Sosyal medya üzerinden satış yapanlar, fenomenler ve serbest meslek (freelancer) çalışanları da bu sıkı takipten nasibini alacak. Vergi levhası olmadığı halde hesabına düzenli para girişi olanlar, fatura kesmeden iş yapanlar Gelir İdaresi Başkanlığı ve MASAK tarafından çapraz sorguya alınacak.
