Bursa BTSO Kamil Tolon Bilim ve Sanat Merkezi öğrencileri, kara yosunu ve çınar kozalağını kullanarak bitki gelişimini destekleyen yenilikçi bir gübre türü geliştirdi. “Yeni Biyostimülant Malzeme Olarak Kara Yosunu ve Doğu Çınarı Kozalağının Çimlendirme Destek Ünitelerinde Su Stresindeki Tohumlarda Değerlendirilmesi” adlı proje, çevreci yaklaşımıyla dikkat çekti.
Damla Karaca, Fatıma Zehra Akıncı ve Mine Çetinkaya’dan oluşan “Biyoharmoni Takımı”, bu proje ile 2025 Samsung Solve for Tomorrow yarışmasında Türkiye genelinde ilk 10 takım arasına girdi. Öğrenciler, 2 Kasım’da İstanbul’da yapılacak Türkiye finalinde birincilik için yarışacak.
DOĞAL MALZEMELERLE GELİŞTİRİLEN BİYOSTİMÜLANT PROJE
Projenin koordinatörü ve biyoloji öğretmeni Şenay Uçar, kara yosunu ve doğu çınarı kozalağını “biyostimülant” olarak kullanarak farklı su seviyelerinde tohum gelişimlerini gözlemlediklerini belirtti. Çeltik, mercimek, fasulye ve buğday tohumları üzerinde yapılan deneyler sonucunda, doğal bileşenlerin bitki büyümesini olumlu yönde etkilediği gözlemlendi.
Uçar, projenin sadece ulusal değil, uluslararası başarı hedeflediğini vurguladı:
“Türkiye finalinde ilk üçe giren takımlar bölge yarışmasına katılacak. Ardından dünya çapında yapılacak yarışmada dereceye giren ekipler, 2026 Milano Kış Olimpiyatları’na gitme hakkı kazanacak. Bizim hedefimiz dünya derecesi elde etmek ve ülkemizi en iyi şekilde temsil etmek.”
İki Yıl Süren Bilimsel Çalışma Meyvesini Verdi
Uçar, öğrencilerin projeyi iki yıldır kararlılıkla sürdürdüğünü belirterek, Avrupa’daki biyostimülant dernekleriyle iletişime geçtiklerini ve olumlu geri dönüşler aldıklarını ifade etti. Bu projenin Türkiye’de yeni bir alanı temsil ettiğini dile getiren Uçar, sözlerine şöyle devam etti:
“Biyostimülantlar bitkinin kök, yaprak ve gövde gelişimini destekleyen yenilikçi malzemelerdir. Bu alanda Avrupa’da yoğun çalışmalar yürütülüyor ancak ülkemizde henüz yeni bir araştırma sahası. Öğrencilerimizle iki yıldır bu konuyu araştırıyoruz ve gelecekte makale olarak bilim dergilerinde yayımlamayı hedefliyoruz.”
Tohumlarda Çimlenme Deneyleri Başarıyla Sonuçlandı
Takım üyesi Damla Karaca, proje kapsamında yüksek su emiciliğine sahip kara yosunu ile parklardan topladıkları doğu çınarı kozalaklarını kullanarak çimlenme destek üniteleri geliştirdiklerini anlattı. Karaca, su miktarlarını farklı seviyelerde deneyerek tohumların çimlenme hızını ölçtüklerini belirtti:
“Mercimek, fasulye, buğday ve çeltik tohumları üzerinde yaptığımız deneylerde kara yosunu ve çınar kozalağının çimlenmeyi destekleyici etkisini gözlemledik. Bu maddelerin, topraksız tarımda yeni bir biyostimülant olarak kullanılabileceğini ve ticarileştirilebileceğini düşünüyoruz.”
Finale Giden Yolda Hedef Dünya Başarısı
Takım üyelerinden Fatıma Zehra Akıncı ve Mine Çetinkaya, projeyi TÜBİTAK 2204-B yarışmasında da sunma fırsatı bulduklarını ve bölge beşinciliği elde ettiklerini ifade etti. 2 Kasım’daki Türkiye finalinde yapacakları sunumla bölgesel yarışmalara katılmayı hedefleyen öğrenciler, gelecekte projelerini uluslararası bilimsel platformlarda da tanıtmak istiyor.
Bursa’daki bu çevreci girişim, gençlerin hem bilimsel hem de sürdürülebilir üretim alanında yenilikçi fikirler geliştirebileceğini bir kez daha gösterdi.
