Yapay Zekanın Tavsiyesiyle Başlayan Kabus
ABD’de 60 yaşındaki bir birey, ChatGPT’den aldığı yanlış beslenme önerisi sonucunda ağır bir zehirlenme geçirdi. Tıp dünyasında yankı uyandıran olay, Annals of Internal Medicine dergisinde vaka raporu olarak yayımlandı. Hastanın üç ay boyunca klorürü (sofra tuzunu) tamamen kesip yerine bromür kullanması, halüsinasyonlara, paranoyaya ve ciddi zihinsel bozukluklara yol açtı.
Yasaklı Maddeye Yönlendirdi
Bromür bileşikleri, 20. yüzyılın başlarında uykusuzluk ve kaygı için kullanılan ilaçlarda yer alıyordu. Ancak uzun süreli kullanımın ciddi yan etkileri nedeniyle 1975’te FDA tarafından yasaklandı. Günümüzde neredeyse hiç görülmeyen “bromizm” vakaları, genellikle yanlış yönlendirmeler sonucu ortaya çıkıyor. Bu kez yönlendirme kaynağı olarak yapay zekâ gösterildi.
Halüsinasyon ve Paranoya Belirtileri
Rapora göre hasta, hastaneye başvurduğunda komşusunun kendisini zehirlediğini iddia etti. İlk muayenede herhangi bir sağlık geçmişi bulunmayan bireyde kısa sürede şiddetli paranoya, işitsel ve görsel halüsinasyonlar gelişti. Hastanın kaçma girişiminde bulunması üzerine “ciddi işlev kaybı” gerekçesiyle zorunlu psikiyatri servisine yatırıldı.
Tedavi ve Tıbbi Müdahale
Yapılan testler, bromür zehirlenmesini doğruladı. Hastaya elektrolit tedavisi uygulanırken, psikiyatrik belirtiler için antipsikotik ilaç (risperidon) verildi. Üç hafta süren tedavi sonrası semptomlar büyük ölçüde geriledi.
‘Siberkondri’ Tehlikesi
Uzmanlar bu vakayı, “siberkondri” olarak bilinen, internet veya yapay zekâ tabanlı bilgiye aşırı güvenme riskinin çarpıcı bir örneği olarak değerlendiriyor. Tıbbi tavsiyelerin yalnızca hekimlerden alınması gerektiğinin altı çiziliyor.
Yapay Zekâ Nerede Durmalı?
Olay, yapay zekâ sistemlerinin sınırlarını yeniden gündeme taşıdı. Yanlış bilgi kaynaklı bu tür vakalarda sorumluluğun kullanıcıya mı, geliştiriciye mi ait olduğu tartışma konusu oldu. Uzmanlar, kullanıcıların yapay zekâdan gelen sağlık önerilerini “kesin bilgi” gibi değerlendirmemesi gerektiğini vurguluyor.
