Dünya genelinde hastalık ve risk faktörlerinin toplum sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen Küresel Hastalık Yükü (GBD) çalışmasının yeni raporu, kanserin gelecek yıllardaki artışına ilişkin dikkat çekici veriler ortaya koydu.
Uluslararası araştırmacıların hazırladığı ve The Lancet dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, 2050 yılına gelindiğinde dünyada kanser hastası sayısının 30 milyonu aşacağı, 18 milyondan fazla kişinin ise hayatını kaybedeceği öngörülüyor.
2023 yılında dünya genelinde 18,5 milyon kişiye kanser teşhisi konulurken, aynı yıl içinde 10,4 milyon kişi kanser nedeniyle yaşamını yitirdi.
En çok görülen kanser türü 2,3 milyon vaka ile meme kanseri olurken, akciğer ve kolon kanseri onu takip etti. Ölüm oranında ise başı 2 milyonu aşan sayıyla akciğer kanseri çekti.
SİGARANIN KANSER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Çalışmada kanser vakalarındaki artışa yol açan 44 farklı risk faktörü sıralandı. Bunlar; çevresel, mesleki, metabolik ve davranışsal riskler olarak üç grupta toplandı.
Araştırmacılar, davranışsal faktörler arasında sigara kullanımının en büyük paya sahip olduğunu vurguladı.
Sigaranın tek başına 16 farklı kanser türüne yol açabileceği tespit edildi.
Bu türler arasında akciğer, ağız, gırtlak, pankreas, karaciğer, mesane ve rahim ağzı kanserleri öne çıktı. Ayrıca alkolün 10, sağlıksız beslenmenin ise 6 kanser türüne sebep olabildiği belirtildi.
kanser vakalarında kademeli artış bekleniyor
Araştırmaya göre, kanser teşhisi konulan kişi sayısı 2023’te 18,5 milyon iken 2050’de ortalama 30,5 milyona çıkacak.
Aynı dönemde kanserden kaynaklanan ölümlerin ise 18,6 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Bu artışın özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde daha yüksek oranda gerçekleşeceği, bu bölgelerdeki ölüm oranının yüzde 90’a yakın olacağı tahmin ediliyor.
Çocuk ve ergenlerde kanser vakalarının sabit seyretmesi beklenirken, 40-69 yaş grubunda vaka sayısının, 70 yaş ve üzerinde ise ölüm oranlarının artacağı tahmin ediliyor.
2050’de en çok meme ve akciğer kanserinin görüleceği, en fazla ölüme ise akciğer ve kolon kanserinin yol açacağı öngörülüyor.
önleyici adımlar hayat kurtarabilir
Uzmanlar, kanser riskini azaltmada sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemine dikkat çekti. Sigara ve alkol kullanımının bırakılması, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, mesleki ve çevresel risklerden korunma, erken teşhis ve kanser taramalarının artırılmasının ölüm oranlarını düşürebileceği belirtildi. Ayrıca sağlık sistemlerine erişimdeki eşitsizliklerin giderilmesinin de özellikle düşük gelirli ülkelerde önemli bir etki yaratacağı vurgulandı.
