Haziran ayında yangın alarmı: orman ve tarım alanlarında tehlikeli artış
Yaz mevsiminin başlamasıyla birlikte Türkiye genelinde sıcaklıklar hızla yükseldi. Haziran ayında hava sıcaklığının birçok bölgede 40 derecenin üzerine çıkması, ormanlar ve tarım arazilerinde yangın riskini ciddi oranda artırdı. Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, 1-30 Haziran tarihleri arasında 612 orman yangını ile birlikte 951 zirai alan yangını kayıtlara geçti. Toplamda 1563 farklı noktada yangın meydana geldi.
Özellikle ayın ikinci yarısında yangın sayısında dikkat çeken bir artış yaşandı. 1-16 Haziran arasında 203 orman yangını tespit edilirken, 17-30 Haziran arasında bu sayı 409'a yükseldi. Yalnızca 27-30 Haziran tarihleri arasında bile 147 orman ve 195 tarımsal alan yangını çıktı. Bu durum, orman altı örtüsünün kuruması ve rüzgarın etkisiyle alevlerin hızla yayılmasına neden oldu.
Ege ve Akdeniz'de kritik risk seviyeleri
Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şermin Tağıl, yangın riskinin özellikle Batı Anadolu'da “çok yüksek” seviyede olduğunu belirtti. Uzun süreli kuraklık ve ani sıcaklık artışlarının büyük yangınlara zemin hazırladığını kaydeden Tağıl, şunları söyledi:
“Akdeniz ikliminde yaz ayları sıcak ve kurak geçiyor. Bu iklimsel yapı, büyük orman yangınlarının yaklaşık yüzde 80’inin şiddetli kuraklık dönemlerinde çıkmasına neden oluyor. Toprak nemi azaldıkça yangın riski katlanarak artıyor.”
Prof. Tağıl’a göre Copernicus Acil Durum Yönetim Servisi’nin Mark 5 Orman Yangını Tehlike Göstergesi'ne bakıldığında, Ege Bölgesi'nde özellikle İzmir, Aydın, Milas, Bodrum ve Marmaris bölgelerinde çok yüksek yangın riski mevcut. Akdeniz Bölgesi'nde ise Antalya, Silifke, Hatay ve İskenderun çevresi benzer tehdit altında.
İklim projeksiyonları uyarıyor: gelecek yıllar daha sıcak olabilir
Şermin Tağıl, Türkiye’de haziran ayı boyunca yaşanan yağış eksikliğinin temmuz ayında da devam edeceğinin öngörüldüğünü belirterek, topraktaki nemin hızla azaldığını ve bitki örtüsünün kuruduğunu söyledi.
Dünya İklim Araştırmaları Programı verilerine göre, mevcut fosil yakıt politikalarının devam etmesi halinde 2080-2099 yılları arasında Türkiye’de ortalama sıcaklıkların 4 ila 6 derece arasında artabileceği öngörülüyor. Tağıl, “Bu senaryo gerçekleşirse, orman yangınları hem daha sık hem daha yıkıcı hale gelecek” uyarısında bulundu.
Uzmanlar, yangınlara karşı bireysel farkındalığın artırılması ve karbon salınımını düşürecek önlemlerin hızla alınması gerektiğini vurguluyor. Orman yangınlarının sadece doğayı değil, tarımı, su kaynaklarını ve insan hayatını da tehdit ettiği hatırlatılıyor.
