İdrardan kan gelmesi, tıp dilinde hematüri olarak adlandırılır ve karşılaşılan kişilerde ciddi endişe yaratır. Bu durum basit bir enfeksiyondan böbrek taşlarına ya da tümörlere kadar farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Bu yüzden hematürinin nedeninin kesin olarak belirlenmesi için detaylı tetkikler yapılması gerekir.
İdrar tahlili, kan testleri, ultrasonografi (USG), ürografi ve sistoskopi gibi çeşitli yöntemlerle tanı konabilir. İdrar ve kan tahlilleri genellikle 12-14 saat açlık sonrası yapılır. Test öncesinde su içilebilir ancak sigara, sakız ve nane şekeri gibi maddeler kullanılmamalıdır. İdrar örneğinde kan hücrelerinin yanı sıra lökosit (akıuvar), silendir ve protein gibi maddeler incelenir. Bu veriler böbrek ve idrar yollarının sağlığı hakkında önemli bilgiler verir.
Ultrasonografi ve ürografi, böbrek, mesane ve idrar yollarındaki taş, tümör veya tıkanıklıkları görüntülemek için kullanılır. Sistoskopi ise mesane ve idrar yolunun doğrudan kamera ile incelenmesini sağlayan ve ameliyathane ortamında yapılan bir incelemedir.
BELLİ ARALIKLARLA MUAYENE ŞART
Ailede böbrek taşı, polikistik böbrek hastalığı veya idrar yolu tıkanıklığı gibi sorunlar varsa, 40 yaşından önce yılda bir kez, 40 yaşından sonra ise yılda iki kez böbrek muayenesi yaptırmak önerilir. Çünkü böbrek süzme fonksiyonu yaşla birlikte azalır. Özellikle obezite, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklar böbrek sağlığını doğrudan etkiler. Metabolik obezite denilen, dışarıdan kilolu görünmeyen ancak kan yağları yüksek kişilerin böbrekleri de risk altındadır.
Ağrı kesiciler ve antibiyotikler gibi bazı ilaçların bilinçsiz kullanımı böbreklere zarar verebilir. Bu nedenle ilaçlar mutlaka su ile alınmalı, kolalı içeceklerle birlikte kullanılmamalıdır. Diyabet hastalarında böbrek hasarı gelişmişse, böbrek tarafından atılan ilaçların kullanımı sınırlandırılır.
Böbrek yetmezliği son döneme ulaştığında ise hastalar için diyaliz veya böbrek nakli seçenekleri vardır. Diyaliz, hastanın yaşamını uzatan önemli bir tedavi yöntemidir ve periton diyalizi ile hemodiyaliz olmak üzere iki türü bulunur. Periton diyalizi evde uygulanabilirken, hemodiyaliz hastanede doktor kontrolünde yapılır.
