Virüsler, insanlık tarihinin her döneminde büyük salgınlara ve küresel krizlere yol açmıştır. Bu salgınlar, toplumların sosyal, ekonomik ve sağlık yapısını derinden etkileyerek dünya çapında büyük değişimlere sebep olmuştur. İşte, geçmişten günümüze dünyayı derinden etkileyen bazı önemli virüsler:
1. Kara Veba (1347-1351)
- Kara Veba, 14. yüzyılda Avrupa, Asya ve Afrika'da büyük bir salgına yol açan, tarihin en ölümcül pandemilerinden biridir. Hastalığın neden olduğu büyük tahribat nedeniyle "Kara Ölüm" olarak da bilinir. Kara Veba, Yersinia pestis adlı bir bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır ve genellikle fareler ve sıçanlar üzerindeki pireler tarafından insanlara bulaşmıştır.
- Neden Olan Virüs: Yersinia pestis bakterisi tarafından yayılan bir hastalık olmasına rağmen, Kara Veba'nın yayılması ve etkileri virüslerle karşılaştırılabilir. Avrupa nüfusunun yaklaşık üçte birini öldüren bu salgın, sosyal ve ekonomik yapıyı altüst etti.
Muhabir: Nurcan GÜNAY
Kara Ölüm'ün Toggenburg İncilinde resmedilmesi. (1441)FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
2. İspanyol Gribi (1918-1919)
- Neden Olan Virüs: H1N1 İnfluenza Virüsü
- Etki Alanı: Dünya genelinde 50 ila 100 milyon arasında insanın ölümüne neden oldu. Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında patlak veren bu salgın, dünya nüfusunun yaklaşık %30'unu etkiledi.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
3. Polio (Çocuk Felci)
- Polio ya da diğer adıyla Çocuk Felci, poliovirus adı verilen bir virüsün neden olduğu, sinir sistemini etkileyen bulaşıcı bir hastalıktır. Polio, özellikle çocukları hedef alır, ancak yetişkinleri de etkileyebilir. Hastalık, virüsün merkezi sinir sistemine saldırmasıyla, kaslarda zayıflık, felç ve hatta ölümle sonuçlanabilir.
- Neden Olan Virüs: Poliovirus
- Etki Alanı: 20. yüzyılın ortalarına kadar milyonlarca çocuğu felç bırakan ve ölümlere neden olan Polio, aşı geliştirilmesiyle büyük ölçüde kontrol altına alındı.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
4. HIV/AIDS (1981-Günümüz)
- HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), vücudun bağışıklık sistemine saldırarak, onu zayıflatan bir virüstür. HIV, bağışıklık sisteminin ana bileşenlerinden biri olan CD4 hücrelerine (T hücreleri) saldırır ve bu hücrelerin sayısını azaltarak vücudun enfeksiyonlara ve bazı kanser türlerine karşı savunmasını zayıflatır.
- Neden Olan Virüs: İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü (HIV)
- Etki Alanı: 1980'lerin başında tanımlanan HIV/AIDS, dünya genelinde 35 milyondan fazla insanın ölümüne neden olmuştur. Tedavisi bulunamayan bu virüs, hala büyük bir sağlık tehdidi olarak varlığını sürdürüyor.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
5. SARS (2002-2003)
- SARS (Ağır Akut Solunum Yolu Sendromu), ilk olarak 2002 yılında Çin'in Guangdong eyaletinde ortaya çıkan, koronavirüs ailesine ait bir virüsün neden olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. SARS, SARS-CoV (Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus) adı verilen bir virüs tarafından tetiklenmiştir. Hastalık, dünya genelinde hızlı bir şekilde yayılarak 2003 yılına kadar 26 ülkede yaklaşık 8.000 kişiyi enfekte etti ve 800'den fazla kişinin ölümüne neden oldu.
- Neden Olan Virüs: SARS-CoV
- Etki Alanı: Çin'de ortaya çıkan SARS, hızlı bir şekilde dünya çapında yayılarak 800'den fazla insanın ölümüne neden oldu. Bu salgın, modern zamanlarda görülen ilk büyük koronavirüs salgını olarak dikkat çekti.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
6. Domuz Gribi (2009-2010)
- Domuz Gribi, 2009 yılında ortaya çıkan ve dünya çapında pandemi oluşturan bir grip virüsü salgınıdır. Resmi olarak H1N1 İnfluenza Virüsü olarak bilinen virüs, önceki grip virüslerinin genetik materyalinin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Virüsün adı, domuzlarda da bulunan benzer bir H1N1 virüsüne atıfta bulunur, ancak bu virüs insanlara da bulaşabilir.
- Neden Olan Virüs: H1N1 İnfluenza Virüsü
- Etki Alanı: 2009 yılında ortaya çıkan Domuz Gribi, dünya genelinde 200.000'den fazla insanın ölümüne neden oldu. Ancak, hızlı bir şekilde geliştirilen aşılar ve antiviral tedaviler sayesinde salgının etkileri kontrol altına alındı.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
7. Ebola (2014-2016)
- Ebola, Ebola virüsü tarafından neden olunan ciddi ve genellikle ölümcül bir hastalıktır. Ebola, Filoviridae familyasına ait bir virüs grubunun neden olduğu hemorajik ateşler arasında yer alır. İlk olarak 1976 yılında Sudan ve Zaire (şimdi Demokratik Kongo Cumhuriyeti) bölgelerinde keşfedilmiştir.
- Neden Olan Virüs: Ebola Virüsü
- Etki Alanı: Batı Afrika'da patlak veren Ebola salgını, 11.000'den fazla insanın ölümüne neden oldu. Virüs, yüksek ölüm oranı ve hızlı yayılmasıyla korku yarattı.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
8. Zika Virüsü (2015-2016)
- Zika Virüsü, Aedes türü sivrisinekler tarafından taşınan bir flavivirus türüdür. İlk olarak 1947 yılında Zika Ormanı, Uganda'da keşfedilmiştir. Virüs, genellikle sivrisinek ısırıkları yoluyla bulaşır ve çoğu kişi için hafif grip benzeri semptomlara neden olur. Ancak, bazı durumlarda daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Virüs, hamile kadınlarda doğrudan fetüsü etkileyebilir ve bebekte mikrosefali (doğumsal beyin ve kafa küçüklüğü) gibi doğumsal kusurlara neden olabilir.
- Neden Olan Virüs: Zika Virüsü
- Etki Alanı: Brezilya'da ortaya çıkan Zika, özellikle hamile kadınlarda ciddi doğum kusurlarına yol açtı. Dünya genelinde yayılmasından endişe edilen bu virüs, geniş çaplı aşı çalışmalarıyla kontrol altına alındı.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
9. COVID-19 (2019-Günümüz)
- COVID-19, SARS-CoV-2 adlı koronavirüsün neden olduğu, 2019 yılında başlayan ve küresel bir pandemi haline gelen bir solunum yolu hastalığıdır.
- Neden Olan Virüs: SARS-CoV-2
- Etki Alanı: Tüm dünyayı etkileyen ve 2020'li yılların başında küresel bir pandemiye yol açan COVID-19, milyonlarca insanın ölümüne neden oldu. Ekonomik durgunluk, sosyal izolasyon ve sağlık sistemlerinin çökmesi gibi sonuçlar doğuran bu salgın, modern tarihin en büyük krizlerinden biri olarak kayıtlara geçti.
FOTOĞRAFLARIN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
10. Maymun Çiçeği Virüsü (2022-Günümüz)
- Maymun Çiçeği Virüsü (Monkeypox virüsü), Poxviridae familyasına ait bir virüs olup, çiçek hastalığına benzer bir hastalığa yol açar. İlk olarak 1958 yılında maymunlarda keşfedilmiş ve 1970 yılında ilk insan vakası tespit edilmiştir. Virüs, Afrika'da endemik olarak bulunur ve ormanlık bölgelerde yaşayan kemirgenler ile bazı primatlar arasında dolaşır.
- Neden Olan Virüs: Monkeypox Virüsü
- Etki Alanı: 2022 yılında dünya genelinde yayılan Maymun Çiçeği Virüsü, COVID-19 pandemisinin etkileri devam ederken ortaya çıkmış ve endişe yaratmıştır. Ancak, erken tanı ve aşılama çalışmaları sayesinde kontrol altına alınmaya çalışılıyor.
Muhabir: Nurcan Günay