Yeni bir araştırma, bebeklerin erken dönem anılarını neden hatırlayamadıklarını ortaya koyuyor. Science dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, bebekler anıları kodlayabiliyor ancak ilerleyen yaşlarda bu bilgilere erişemiyor.
ARAŞTIRMA NASIL GERÇEKLEŞTİRİLDİ?
Yale Üniversitesi’nden araştırmacılar, yaşları 4,2 ila 24,9 ay arasında değişen 26 bebek üzerinde bir deney gerçekleştirdi. Bebekler, 12 aydan küçük ve 12 ila 24 ay arası olmak üzere iki gruba ayrıldı.
Deney sırasında bebekler fMRI makinesine yerleştirildi ve her biri iki saniye boyunca farklı görüntülere baktı. Bu süreçte, hafıza ve duygularla ilişkili beyin bölgesi olan hipokampüsün aktivitesi kaydedildi.
GÖZ HAREKETLERİ HAFIZAYI GÖSTERİYOR
Deneyin ikinci aşamasında bebeklere, daha önce gördükleri görüntüler ile yeni görüntüler yan yana gösterildi. Bebeklerin göz hareketleri takip edilerek hangi görüntüye daha uzun süre odaklandıkları incelendi.
Daha önce görülen görüntüye uzun süre bakan bebeklerin, hafızalarını kullandıkları belirlendi. Yeni görüntüye veya her iki görüntüye de eşit süreyle bakan bebeklerin ise hafıza gelişimlerinin daha zayıf olduğu gözlemlendi.
HİPOKAMPÜS DAHA BÜYÜK BEBEKLERDE DAHA AKTİF
Araştırmacılar, göz hareketleri ile fMRI taramalarını karşılaştırarak hafıza kodlamasının beyindeki etkilerini analiz etti.
Bulgular, hipokampüsün 12 aydan büyük bebeklerde daha aktif olduğunu gösterdi. Ayrıca, bu yaş grubundaki bebeklerin orbitofrontal korteksinin de devreye girdiği belirlendi. Orbitofrontal korteks, hafızayla ilgili karar verme süreçlerinde önemli bir rol oynuyor.
HAFIZA NEDEN ERİŞİLEMEZ HALE GELİYOR?
Bebeklerin erken dönem anılarını neden hatırlayamadıkları kesin olarak bilinmiyor. Ancak araştırmacılar, bu dönemde beynin hızlı gelişim göstermesinin bir etken olabileceğini düşünüyor.
Bebeklik döneminde hipokampüs hızla büyüyor ve algısal, dilsel ve motor beceriler gelişiyor. Bu süreçte anılar kaydedilse de, erişim mekanizmasının yetişkinlikte farklı şekilde çalıştığı tahmin ediliyor.
EBEVEYNLER İÇİN ÖNERİLER
Uzmanlar, bebeklik döneminin öğrenme açısından önemli olduğunu vurguluyor. Bebekler, çevrelerindeki nesneleri tanımayı, sesleri anlamlandırmayı ve aile bireyleriyle etkileşim kurmayı bu dönemde öğreniyor.
Tekrarlanan şarkılar, kitaplar ve görsel uyaranlar, bebeklerin öğrenme sürecini destekleyerek hafızalarını güçlendirebilir. Bu nedenle, ebeveynlerin bebeklerle düzenli etkileşim kurmaları ve onların keşfetmelerine olanak tanımaları öneriliyor.
