Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik ilk yasal düzenlemesini yürürlüğe soktu. TBMM Genel Kurulunda kabul edilen İklim Kanunu, 2053 net sıfır emisyon hedefine ulaşmak ve sera gazı emisyonlarını azaltmak amacıyla kritik düzenlemeleri içeriyor.
Yeni yasa ile kamu kurumları, bakanlıklar ve yerel yönetimler, Ulusal Katkı Beyanı ve strateji belgeleri doğrultusunda sorumluluk üstlenecek. Her ilde yerel risklere göre özel eylem planları hazırlanarak iklim krizine karşı yerinden yönetim esaslı mücadele yürütülecek.
Yeni Yasa Neler Getiriyor? 10 Soruda Özet
1. Hangi çevresel önlemler alınacak?
Ekosistem ve biyolojik çeşitlilik için koruma önlemleri uygulanacak. Denizel ve karasal korunan alanlar genişletilecek. Çölleşme, erozyon ve arazi tahribatıyla mücadele kapsamında orman dışı yutak alanlar yönetilecek.
2. Sera gazı emisyonları nasıl azaltılacak?
Emisyonlar, İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından belirlenen stratejilere göre düşürülecek. Her sektör için ayrı hedefler belirlenerek ilgili kurumlara sorumluluk yüklenecek.
3. Strateji ve eylem planları nasıl hazırlanacak?
Planlar, ulusal ölçekte hazırlanacak ve düzenli aralıklarla güncellenecek. Kurumlar arası iş birliği ile uygulamalar izlenecek.
4. Yerel yönetimler hangi rolü üstlenecek?
Her ilde İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Vali başkanlığındaki kurul, yerel risk ve ihtiyaçlara göre strateji belirleyip uygulanmasını sağlayacak.
5. İklim yatırımları nasıl desteklenecek?
Yeşil finansman teşvik edilecek. Sigorta ve banka destekli finansal araçlar geliştirilecek. Türkiye Yeşil Taksonomisi kurularak iklim yatırımlarının yönü belirlenecek.
6. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) nasıl işleyecek?
ETS kurulacak ve ulusal tahsisat planı hazırlanacak. Piyasa istikrarı için esneklik mekanizmalarıyla birlikte emisyon ticareti yapılabilecek.
7. Sera gazı yayan işletmelere hangi yükümlülükler gelecek?
Bu işletmeler, sera gazı emisyon izni almak zorunda olacak. İşletmelerde değişiklik olursa izin güncellenecek veya iptal edilecek.
8. Ozon tabakasına zarar verenlere ne ceza uygulanacak?
Ozonu incelten maddelerle ilgili ihlallerde 2,5 milyon TL’ye kadar ceza kesilecek. Etiket ihlallerinde ise ceza 120 bin TL olacak.
9. Emisyon yasaklarına uymayanları ne bekliyor?
Zamanında rapor sunmayanlara 500 bin ila 5 milyon TL arasında ceza uygulanacak. Florlu gazların yasa dışı kullanımı da 2,5 milyon TL’ye kadar cezalandırılacak.
10. Uygulamalar ne zaman başlayacak?
Tüm kurum ve kuruluşlar, gerekli uyum düzenlemelerini 31 Aralık 2027’ye kadar tamamlamak zorunda. Cumhurbaşkanı bu süreyi 1 yıl uzatabilecek.
