Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’deki zeytinyağı üreticileri, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yönelik kısıtlamaların kaldırılmasını memnuniyetle karşıladı. Bu karar, dünya genelindeki zeytinyağı üretiminin artacağı öngörüsüyle alındı. Sektör temsilcileri, bu değişikliğin ihracat fırsatlarını genişleteceğini ve Türkiye’nin rekabet gücünü artıracağını ifade ediyor.
Türkiye’nin Zeytinyağı Üretiminde Kısıtlamalar
Türkiye için stratejik ürünlerden biri olan zeytinyağında, zaman zaman ihracat düzenlemeleri yapılmaktadır. Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatını etkileyen bu düzenlemeler, yurt içi fiyatlar, mevsimsel değişiklikler, arz ve stok durumları gibi unsurları dikkate alır. 2022/2023 sezonunda İspanya ve İtalya gibi büyük üreticilerde zeytinyağı üretiminin yüzde 20 azaldığı, Türkiye’nin ise üretiminin arttığı gözlemlendi. Bu durum, Türkiye’de dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında bazı kısıtlamalara yol açtı.
Kısıtlamaların Kaldırılması ve Beklentiler
2023/24 zeytinyağı sezonunda, dünya ve Türkiye zeytinyağı piyasalarında beklenenin üzerinde bir rekolte gerçekleşmesi öngörülüyor. Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 14 Eylül’de yayımlanan düzenleme, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki kesintiyi kaldırdı. Bu karar, üreticilerin rekabetçi sezon şartlarına uyum sağlamasına ve yeni pazar fırsatları yaratmasına olanak tanıyacak.
Türkiye’nin Zeytin ve Zeytinyağı Üretim Rakamları
Son yıllarda Türkiye’de zeytin üretimi dalgalı bir seyir izledi. 2019’da 1 milyon 525 bin ton olan üretim, 2020’de 1 milyon 317 bin ton, 2021’de 1 milyon 739 bin ton ve 2022’de 2 milyon 976 bin tona yükseldi. Zeytinyağı üretiminde de benzer bir artış gözlemlendi. 2019’da 194 bin ton olan üretim, 2020’de 230 bin ton, 2021’de 194 bin ton, 2022’de 235 bin ton ve 2023’te 422 bin ton olarak kaydedildi.
İhracat Rakamları ve Pazar Payı
Son dört yılda toplam 413 bin ton zeytinyağı ihraç edildi. İhracat miktarı 2019’da 58 bin ton, 2020’de 52 bin ton, 2021’de 55 bin ton, 2022’de 66 bin ton ve 2023’te 182 bin ton olarak gerçekleşti. İspanya, 63,3 bin ton ile ilk sırada yer alırken, ABD 36,4 bin ton, İtalya 13,4 bin ton ve Suudi Arabistan 9,7 bin ton ile takip etti.
Sektör Temsilcilerinin Görüşleri
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan, zeytinyağının iki yıllık bir ürün olduğunu belirtti. Geçen yıl zeytinyağı ihracatının kısıtlanmasının, iç piyasada fiyat artışlarını engellemeyi amaçladığını ancak dünya fiyatlarıyla ilişkilendirilen iç piyasa fiyatlarının etkilenmediğini ifade etti. Tan, kısıtlamaların kaldırılmasının sektörü daha ileriye taşıyacağını vurguladı ve ambalajlı ürünlerin ihracatı için teşviklerin artırılması gerektiğini belirtti.