Sosyal Güvenlik Sisteminde Dengeler Değişiyor
2023 yılı, sosyal güvenlik sistemimizde dengelerin radikal biçimde değiştiği bir yıl oldu.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin de etkisiyle emekli sayısında 2,1 milyon artış yaşanırken, aktif sigortalı sayısında 1 milyona yakın azalma gerçekleşti.
Bu durum, aktif/pasif dengesini 1,67'ye düşürerek tarihi dip seviyeye taşıdı.
Emekli Sayısında Rekor Artış
EYT düzenlemesi, özel sektör emeklilerinde yüzde 21,2'lik rekor bir artışa yol açtı. 4/a kapsamındaki emekli sayısı 1 milyon 871 bin 72 kişi artarak 10 milyon 685 bin 554'e ulaştı. Bağ-Kur emeklilerinde de yüzde 5,3 ve memur emeklisi sayısında da yüzde 3,5 artış gözlemlendi.
Aktif Sigortalılarda Düşüş
Buna karşılık, adına prim yatırılan "aktif sigortalılar"ın sayısında yüzde 3,7 oranında 986 bin 212 kişilik bir azalma gerçekleşti. Bu düşüş, özel sektör çalışanlarında yüzde 5,3, esnaflarda yüzde 4 ve tarım Bağ-Kur'lularında yüzde 10,3 oranında gerçekleşti.
Aktif/Pasif Dengesi Tarihi Dip Seviyede
Sosyal güvenlikte bir emekliye düşen sigortalı çalışan sayısını gösteren "aktif/pasif dengesi", 2023 sonunda 1,67'ye düşerek tarihi dip seviyeye indi. Bu durum, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından endişe verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
2023 yılı, sosyal güvenlik sistemimizde önemli değişimlerin yaşandığı bir yıl oldu. EYT düzenlemesinin emekli sayısında büyük bir artışa yol açması, aktif/pasif dengesini bozdu ve sistemin sürdürülebilirliği açısından risk oluşturdu.
Önümüzdeki dönemde:
- Emeklilik yaşının kademeli olarak yükseltilmesi
- Esnaf ve çiftçilerin sosyal güvenlik primlerinin teşviklerle desteklenmesi
- Kayıt dışı istihdamın önlenmesi
gibi adımlarla sosyal güvenlik sisteminin dengelerinin yeniden sağlanması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması önem taşımaktadır.
