Günümüzde çocukların erken yaşta teknolojiyle tanışması, ebeveynler için yeni bir sınav haline geldi. Tablet, telefon ve diğer dijital cihazların hayatın vazgeçilmezleri arasında yer alması, çocukların gelişimi ve sağlıklı büyümesi için doğru kullanımın önemini artırıyor. Uzmanlar, çocukların teknolojiyle tanışma yaşı ve kullanım süresi konusunda ebeveynlere önemli uyarılarda bulunuyor.
Kaç yaşından itibaren dijital cihazlar verilmeli?
Pediatri ve çocuk gelişimi uzmanları, 2 yaşından önce çocuklara ekran süresi önerilmediğini vurguluyor. Amerikan Pediatri Akademisi (AAP) gibi kurumlar, 18-24 aylık çocuklar için yalnızca kaliteli ve ebeveyn eşliğinde sınırlı içeriklerin önerilebileceğini belirtiyor. 2-5 yaş aralığında ise günlük ekran süresi 1 saat ile sınırlandırılmalı, içeriklerin eğitici ve interaktif olması önem taşıyor.
6 yaş ve üzeri çocuklarda ise teknoloji kullanımı daha esnek hale geliyor ancak bu dönemde de ekran başında geçirilen zamanın günlük 2 saati aşmaması, özellikle uyku ve fiziksel aktivitenin öncelikli tutulması tavsiye ediliyor.
Teknoloji sınırlandırılması nasıl yapılmalı?
Uzmanlar, ebeveynlerin çocukların teknoloji kullanımını kontrol altına alırken şu yöntemlere dikkat etmelerini öneriyor:
Ekran süresi sınırı koymak: Günlük ve haftalık süreler belirleyip bu sınırlara sadık kalmak.
Ebeveyn kontrolü uygulamak: Cihazlarda içerik filtreleme ve kullanım takibi sağlayan uygulamalar kullanmak.
Ortak kullanım ve rehberlik: Çocuklarla birlikte içerik izlemek, onların ne tür içeriklerle karşılaştığını bilmek.
Teknolojiden uzak zamanlar yaratmak: Yemek saatleri, uyku öncesi ve aile sohbetlerinde ekran kullanımını tamamen kaldırmak.
Alternatif aktiviteler teşvik etmek: Kitap okumak, açık hava oyunları ve sanatsal faaliyetlerle ekran dışı zamanı zenginleştirmek.
Uzmanlardan kritik uyarılar
Çocukların aşırı ve kontrolsüz teknoloji kullanımının dikkat dağınıklığı, uyku problemleri, sosyal beceri eksiklikleri ve hatta obezite gibi sorunlara yol açabileceğine dikkat çekiliyor. Ayrıca erken yaşta ekranla çok fazla vakit geçirmek, hayal gücünün ve fiziksel gelişimin olumsuz etkilenmesine sebep olabiliyor.
Psikologlar ise ebeveynlere, teknolojiyi tamamen yasaklamaktansa dengeli ve bilinçli kullanım alışkanlığı kazandırmanın uzun vadede daha faydalı olacağını belirtiyor.
Dijital çağda çocukların teknolojiyle tanışma yaşı ve kullanım biçimi ebeveynlerin bilinçli kararlarıyla şekilleniyor. Uzman önerilerine göre, erken yaşlarda ekran süresi kısıtlanmalı, içerikler titizlikle seçilmeli ve teknoloji kullanımı aile içi iletişimi zedelemeden dengelenmeli. Böylece çocukların hem dijital dünyaya uyum sağlaması hem de sağlıklı gelişimlerinin desteklenmesi mümkün oluyor.
