Tylenol’ün ağrı kesici gücüne dair yeni bir mekanizma ortaya çıkarıldı
Sıçanlar üzerinde yapılan yeni bir araştırma, yaygın bir ağrı kesici olan Tylenol’ün (parasetamol/acetaminophen) vücutta oluşan bir yan ürün aracılığıyla ağrıyı beyne ulaşmadan önce durdurabildiğini ortaya koydu. Bilim insanları, bu bulgunun ağrı tedavisine dair mevcut anlayışı kökten değiştirebileceğini söylüyor.
Tylenol, karaciğerde parçalanarak 4-aminofenol adı verilen bir bileşiğe dönüşüyor. Bu bileşik daha sonra çeşitli organlara taşınıyor ve burada bir enzimle birleşerek AM404 adında yeni bir maddeye dönüşüyor. Daha önce yapılan çalışmalarda AM404'ün beyin ve omurilik gibi merkezi sinir sisteminde etki gösterdiği bilinmekteydi. Ancak 4 Haziran’da PNAS dergisinde yayımlanan yeni bulgular, bu bileşiğin periferik sinir sisteminde yani ağrının doğrudan kaynağında da etkili olduğunu gösterdi.
Kudüs İbrani Üniversitesi’nde görev yapan araştırmacılar Alexander Binshtok ve Avi Priel, AM404’ün ağrı sinyallerini taşıyan sinir hücrelerinde bulunan sodyum kanallarını bloke ettiğini belirledi. Bu blokaj sayesinde sinir hücreleri beyne ağrı sinyalleri gönderemiyor. Yani ağrı, henüz hissedilmeden durduruluyor.
Çalışma kapsamında AM404 maddesi sıçanların sinir hücrelerine ve pençelerine enjekte edildi. Sonuçlar, enjeksiyon yapılan bölgelerde ağrılı uyaranlara karşı daha az duyarlılık olduğunu ve etkilerin sadece uygulama yapılan bölgede sınırlı kaldığını gösterdi. En güçlü etki ise uygulamadan yaklaşık bir saat sonra gözlemlendi.
Avustralya’daki Macquarie Üniversitesi’nde farmasötik kimya profesörü olan Nial Wheate de çalışmayı değerlendirerek, “130 yıldır kullanılan bu ilaç hakkında hala yeni şeyler öğreniyor olmak şaşırtıcı” dedi. Wheate, araştırmanın doğrulanması halinde Tylenol’ün nasıl çalıştığına dair anlayışın önemli ölçüde değişeceğini ve bu bilginin daha güvenli yeni nesil ağrı kesicilerin geliştirilmesinde yol gösterici olabileceğini ifade etti.
Öte yandan uzmanlar, çalışmanın insanlar üzerinde değil, sıçanlar üzerinde yapıldığını ve bu nedenle insanlara doğrudan uygulanamayacağını vurguluyor. Ancak yine de bu keşif, ağrı tedavisinde önemli bir dönüm noktası olabilir. Özellikle Tylenol gibi yaygın ilaçların nasıl çalıştığını daha iyi anlamak, daha etkili ve güvenli tedavilerin önünü açabilir.
