Probiyotikler, bağırsak sağlığını destekleyen ve bağışıklığı güçlendiren mikroorganizmalardır. Ancak her probiyotik her bireye aynı faydayı sağlamaz.
Memorial Ataşehir Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Başak Çakır Güney, probiyotik seçiminde dikkat edilmesi gereken noktaları anlattı.
HASTALIĞINIZA UYGUN PROBİYOTİK SEÇİN
Probiyotikler, belirli suşlar içerdiğinde farklı sağlık sorunlarına yönelik etki gösterebilir.
Örneğin antibiyotik kaynaklı ishal ve irritabl bağırsak sendromunda Lactobacillus, Crohn ve ülseratif kolitte VSL#3, tip 2 diyabet ve obezitede Akkermansia muciniphila, tekrarlayan vajinal enfeksiyonlarda ise Rhamnosus GR-1 etkili olur.
Üst solunum yolu enfeksiyonları için ise Lactobacillus ve Bifidobacterium suşları önerilmektedir.
Bu nedenle probiyotik seçerken hastalığınıza uygun suş içeriğine dikkat edilmelidir.
doğal probiyotik kaynakları yeterli mi?
Yoğurt, kefir ve ev yapımı turşu gibi fermente gıdalar doğal probiyotik kaynağıdır. Ancak içeriklerindeki bakteri türleri ve miktarı değişkenlik gösterebilir.
Kapsül veya toz formundaki probiyotikler ise belirli suşları ve dozları içerir, bu da hedeflenen sağlık faydası için önemlidir.
Probiyotikler doğru kullanıldığında bağışıklık ve sindirim üzerinde etkili olur, ancak mucizevi bir çözüm değildir.
yeni nesil probiyotikler
Son yıllarda dikkat çeken yeni nesil probiyotikler, klasik probiyotiklerin ötesine geçerek bağışıklığı destekliyor ve metabolik sorunları hedefliyor. Öne çıkanlar:
· Akkermansia muciniphila: Geçirgen bağırsak bariyerini güçlendirir, obezite ve tip 2 diyabetle ilişkilidir.
· Faecalibacterium prausnitzii: Bağırsak iltihabını azaltır.
· Christensenella minuta: İnce yapılı bireylerde bulunur, obezite riskini düşürebilir.
· Bacteroides fragilis (PSA+): Bağışıklığı dengelemeye yardımcı olur.
Probiyotik seçerken dikkat edilmesi gerekenler
· Ürün etiketinde suş bilgisi açıkça belirtilmeli.
· Sağlık probleminize uygun suşları içermeli.
· Bilimsel çalışmalarda kullanılmış mı kontrol edilmeli.
· Saklama koşulları ve son kullanma tarihi dikkate alınmalı.
· CFU (colony-forming unit) değeri uygun olmalı (genel destek için 1-10 milyar, ishal için 5-20 milyar).
· Uzman görüşü alınmalı ve suşlar zaman zaman çeşitlendirilmeli.
Probiyotiklerin etkili olabilmesi için sağlıklı beslenme, yeterli uyku ve stres yönetimi gibi yaşam tarzı faktörleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Doğru suş, doğru doz ve bilinçli kullanım sağlığın korunmasında kilit rol oynar.
