Bilim insanlarının son 20 yılda yaptığı araştırmalar, dünya okyanuslarının yaklaşık yüzde 21’inde güneş ışığının deniz derinliklerine ulaşma kapasitesinde düşüş olduğunu ortaya koydu. Işığın deniz suyunda nüfuz ettiği “fotik bölge” alanları, deniz yaşamının yaklaşık yüzde 90’ına ev sahipliği yapıyor. Bu nedenle, fotik bölgelerdeki azalma, okyanus ekosistemleri üzerinde ciddi etkiler yaratabilir.
ABD Havacılık ve Uzay Ajansı’nın (NASA) Ocean Colour verileri kullanılarak yapılan çalışmada, okyanus 9 kilometrelik alanlara bölündü ve ışığın ulaştığı derinlik, gece ve gündüz koşullarına göre incelendi. Araştırmada, 2003-2022 yılları arasında küresel okyanusun yüzde 21’inde ışığın ulaştığı derinliğin azaldığı saptandı. Bu, yaklaşık 75 milyon kilometrekarelik devasa bir alan anlamına geliyor.
AZALMANIN ETKİLERİ VE NEDENLERİ
Bilim insanları, bu azalmanın çoğunlukla açık okyanuslarda Gulf Stream’in üst kesimleri, Arktik bölgesi ve Antarktika çevresinde görüldüğünü belirtti. “Kararma” olarak adlandırılan bu durum, kıyı bölgelerine tarımsal atıklar, artan yağışlar ve tortu taşınması gibi faktörlerle bağlantılı olabilir. Bu etkenler, deniz suyuna daha fazla besin ve organik madde karışmasına yol açıyor.
Araştırma katılımcılarından Prof. Tim Smyth, “Fotik bölgedeki 50 metreye kadar olan daralma, ışığa ihtiyaç duyan deniz canlılarının yüzeye daha yakın yaşamasına neden olacak. Bu da besin ve kaynaklar için rekabeti artırarak deniz ekosistemlerinde büyük değişikliklere yol açabilir” ifadelerini kullandı.
Araştırmanın sonuçları, deniz biyolojisi ve iklim değişikliği alanlarında önemli uyarılar taşıyor ve “Global Change Biology” dergisinde yayımlandı.
