Kredi çekmeyi düşünen vatandaşlar maliyet hesabını genellikle faiz oranına göre yapıyor. Ancak asıl maliyet kalemleri ise bankaların sunduğu sözleşmelerin satır aralarında gizli. Sigorta, kredi tahsis ücreti, ek masraflar derken elinize geçen tutar azalıyor, geri ödeme ise katlanıyor. Uzmanlara göre bu fark, bazı durumlarda yüzde 100'ü aşabiliyor. Peki kredi çekerken nelere dikkat edilmeli? İşte yanıtı...
ÇEKİLEN TUTARLA ELDE KALAN MİKTAR AYNI DEĞİL
Örneğin bir banka, 100 bin TL tutarındaki ihtiyaç kredisini 'avantajlı' olarak sunarken bile bazı masrafları kredinin içinden kesiyor. Hayat sigortalı örnek bir kredi paketinin ödeme planı şu şekilde:
Aylık faiz oranı: %5,39
Sigorta primi: 15.576 TL
Aylık ödeme: 8.725 TL
24 ay sonunda toplam ödeme: 209.400 TL
Tüketicinin eline geçen tutar: 84.424 TL
YÖNETMELİKLE SINIRLANDIRILDI
3 Ekim 2014'te yayımlanan yönetmelik ile birlikte bankalar müşterilerinden kredi tahsis ücreti olarak yalnızca kredinin binde 5'i oranını talep etme hakkına sahip. Bu ücretin aynı zamanda sözleşmede açıkça belirtilmesi ve imzadan önce banka personeli tarafından müşterilere bildirilmesi zorunlu.
KONUT KREDİSİNDE EKSPERTİZ ÜCRETİ TUZAĞI
Buna rağmen bazı bankalar 'istihbarat ücreti', 'ekspertiz ücreti' gibi kalemler de talep edebiliyor. Uzmanlara göre, özellikle konut kredilerinde yüksek ekspertiz bedelleri dikkat çekiyor. Bankalar yalnızca gerçek hizmet bedelini talep edebiliyor.
SİGORTA ZORUNLU MU?
Krediye bağlı sigorta uygulaması yasal olarak mümkün. Ancak banka, tüketiciye sigortalı mı sigortasız mı istediğini sormak ve bunu yazılı olarak kayıt altına almak zorunda. Tüketici kredilerinde yalnızca yaşam sigortası talep edilebiliyor. Eşya, konut, kaza gibi poliçeler zorunlu değil.
10 YILA KADAR GERİ İADE HAKKI VAR
Bankaların yasal sınırları aşarak yaptığı kesintiler için 10 yıl geriye dönük başvuru hakkı bulunuyor. Dosya masrafları, yüksek faiz veya fazla tahsis ücreti gibi durumlarda öncelikle ilgili bankaya başvurulmalı. Reddedilirse, 149 bin TL altındaki talepler için Tüketici Hakem Heyeti'ne gidilebiliyor.
CAYMA HAKKI 15 GÜN
Krediyi çektikten sonra 15 gün içinde cayma hakkı tanınmıştır. Bu süre içinde banka hiçbir ceza ödemesi talep edemez. Ayrıca, yaşam sigortası dışında sunulan poliçeler de iptal ettirilebilir. Ayrıca vatandaşların düşük faizli kredi reklamlarına da aldanmaması ve resmi internet siteleri üzerinden işlem yapması tavsiye ediliyor.
