Türkiye, uzay araştırmalarındaki iddiasını artırıyor. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından geliştirilen ve “CHERI” adı verilen iki keşif robotu, 2028 yılında Çin’in Chang’e-8 Ay misyonu kapsamında Ay’ın güney kutbuna gönderilecek. Proje, Türkiye’yi uzay teknolojisinde öncü ülkelerden biri yapmayı hedefliyor.
Ay’a eş zamanlı iki keşif aracı gönderen ilk ülke olma unvanını elde etmek isteyen Türkiye, bu görevle bilimsel ve teknolojik anlamda önemli veriler toplamayı planlıyor. CHERI robotları, yapay zekâ destekli işlemciler sayesinde Ay yüzeyinde otonom hareket edecek ve bölgenin üç boyutlu haritasını oluşturacak.
AY'IN ZORLU GÜNEY KUTBUNA İLK TÜRK ARAÇLARI İNECEK
Ay’ın güney kutbu, zorlayıcı yüzey yapısı ve sert iklim koşullarıyla biliniyor. Ancak NASA'nın da ilgisini çeken bu bölgede buz formunda su bulunabileceği düşünülüyor. Türkiye’nin gönderdiği CHERI robotları, bu bölgeye iniş yaparak bilimsel keşifler gerçekleştirecek.
ODTÜ ROMER Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Mert Ankaralı, projeye ilişkin yaptığı açıklamada, bu görevin Türkiye için tarihi bir adım olduğunu belirtti. Ankaralı, "Ay’da ilk kez Türk yapımı iki keşif aracı eş zamanlı çalışacak. Yapay zekâ destekli bu araçlar, ülkemize büyük bilimsel katkı sunacak" dedi.
YÜZEYİN ÜÇ BOYUTLU HARİTASI ÇIKARILACAK
Proje yürütücüsü Doç. Dr. Halil Ersin Söken, CHERI isminin Osmanlı’daki yeniçeri askerlerinden esinlenerek belirlendiğini söyledi. Söken, “İki robot birlikte çalışacak, birbirleriyle iletişim kurarak Ay yüzeyini haritalandıracaklar” dedi. Çinli uzay teknolojisi firması STAR.VISION ile iş birliği yürütüldüğünü aktaran Söken, bu iş birliğiyle yapay zekâ destekli işlemcilerin Ay’da ilk kez kullanılacağını ifade etti.
MİLLİ UZAY PROGRAMI'NA GÜÇLÜ KATKI
ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil ise CHERI projesinin Türkiye’nin Milli Uzay Programı hedefleriyle uyumlu olduğunu belirtti. “2028 yılında Ay yüzeyinde Türk bayrağını temsil eden araçlarımız görev yapacak. Bu proje, hem bilimsel hem stratejik açıdan büyük önem taşıyor,” dedi. TÜBİTAK UZAY’ın desteklediği proje kapsamında sanayi ve üniversite iş birliği de ön plana çıkıyor.
Yozgatlıgil ayrıca, ODTÜ’nün öncülüğünde gezegenler arası iletişim ve asteroit madenciliği gibi yeni uzay projelerinin de geliştirildiğini duyurdu. “Ay’a robot göndermek ilk adım. Gelecekte daha kapsamlı görevlerle uzayda Türkiye’nin varlığı güçlenecek” ifadelerini kullandı.
