Saç boyası kullanmadan önce, saç boyalarının çeşitlerini ve içerdikleri maddeleri anlamak önemlidir. Saç boyaları genellikle üç kategoride incelenir:
Geçici Saç Boyası
Geçici saç boyaları, hızlı renk değişikliği sağlar ve yalnızca saçın dış tabakasına yapışır. Bu tür boyalar, genellikle sprey veya tebeşir gibi ürünlerde bulunur.
Yarı Kalıcı Saç Boyası
Yarı kalıcı boyalar, saç rengini hızlı bir şekilde değiştirir ve yaklaşık olarak altı yıkamaya kadar saçta kalabilirler. Bu tür boyalar genellikle krem veya toz formunda bulunur ve organik olarak satılanlar da mevcuttur. Ancak, bazı organik boyaların içeriğinde gerçekten organik olmayan maddeler bulunabilir, bu nedenle içerikleri dikkatle incelenmelidir.
Kalıcı Saç Boyası
Kalıcı boyalar, hidrojen peroksit gibi kimyasallar içerir ve saçın içine nüfuz ederek rengi kalıcı hale getirirler. Bu boyalar genellikle saçı yıpratır ve kullanımı sonucunda alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Saç Boyalarının Zararları
Saç boyalarının bazı kişilerde kızarıklık, şişlik, kaşıntı ve tahriş gibi reaksiyonlara neden olabileceği bilinmelidir. Hatta bazı durumlarda aşırı alerjik tepkilerle yüzde şişlik ve nefes darlığı gibi ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, alerjik reaksiyon riskini azaltmak adına saç boyamadan önce mutlaka alerji testi yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki, ilk saç boyası uygulamasında alerji belirtilmeyebilir ancak sonraki uygulamalarda alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Bu sebeple, her saç boyama işleminden önce alerji testinin tekrarlanması önemlidir.
ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nin gerçekleştirdiği bir araştırma, düzenli saç boyama ve kimyasal saç düzleştirici kullanımının meme kanseri riskini arttırdığını ortaya koydu. Yapılan araştırmada, düzenli saç boyayan kadınlarda meme kanserine yakalanma riskinin boyamayanlara kıyasla yüzde 9 daha yüksek olduğu belirlendi.
Afrika asıllı Amerikalı kadınlarda her 5 ila 8 haftada saç boyası uygulamanın meme kanseri riskini yüzde 60 artırdığı gözlendi. Bu riskin, beyaz kadınlarda ise yüzde 8 civarında olduğu tespit edildi. Benzer şekilde, her 5 ila 8 haftada kimyasal saç düzleştirici kullanan kadınlarda da meme kanseri olasılığının yüzde 30 arttığı gözlemlendi.
Ancak, araştırmada yarı kalıcı veya kalıcı olmayan saç boyalarıyla meme kanseri arasında benzer bir ilişkinin bulunmadığı belirtildi. Araştırma ekibinden Alexandra White, uzun zamandır saç boyamayla kanser arasındaki muhtemel bağlantının incelendiğini ancak sonuçların tutarsız olduğunu ifade etti. Ancak, yapılan çalışmanın saç boyası kullanımıyla meme kanseri riski arasında belirgin bir ilişki olduğunu gösterdiğini vurguladı ve etkinin özellikle düzenli kullanan Afrika asıllı Amerikalı kadınlarda daha belirgin olduğunu dile getirdi.
Avrupa Birliği tarafından 2006 yılında alınan bir kararla, saç boyalarında deriden emilim özelliğine sahip bazı maddelerin kullanımı yasaklanmış ve 22 madde piyasadan çekilmiştir. Bu karar, saç boyalarının içeriklerinin daha güvenli hale getirilmesi adına önemli bir adımdır.
İçeriğinde bunları barındıran maddelere dikkat
Kimyasal boyalarda yasaklanan, alerjen, kanserojen, iritan veya toksik maddelere dikkat edilmesi önemlidir. Bu maddeler arasında şunlar bulunur:
- 6-Methoxy-2,3-Pyridinediamine ve HCl tuzu
- 2,3-Naphthalenediol
- 2,4-Diaminodiphenylamine
- 2,6-Bis(2-Hydroxyethoxy)-3,5-Pyridinediamine
- 2-Methoxymethyl-p-Aminophenol
- 4,5-Diamino-1-Methylpyrazole ve HCl tuzu
- 4,5-Diamino-1-((4-Chlorophenyl)Methyl)-1H-Pyrazole Sulfate
- 4-Chloro-2-Aminophenol
- 4-Hydroxyindole
- 4-Methoxytoluene-2,5-Diamine ve HCl tuzu
- 5-Amino-4-Fluoro-2-Methylphenol Sulfate
- N,N-Diethyl-m-Aminophenol
- N,N-Dimethyl-2,6-Pyridinediamine ve HCl tuzu
- N-Cyclopentyl-m-Aminophenol
- N-(2-Methoxyethyl)-p-phenylenediamine ve HCl tuzu
- 2,4-Diamino-5-methylphenetol ve HCl tuzu
- 1,7-Naphthalenediol
- 3,4-Diaminobenzoic acid
- 2-Aminomethyl-p-aminophenol ve HCl tuzu
- Solvent Red 1 (CI 12150)
- Acid Orange 24 (CI 20170)
- Acid Red 73 (CI 27290)
Bu maddelerin kullanımından kaçınılması ve içeriklerin dikkatle incelenmesi, kullanıcıların sağlığını korumak adına önemlidir.
Saç Boyası Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Mümkünse saç boyası kullanmaktan kaçının.
- Boya kullanımını sık aralıklarla tekrarlamayın.
- Organik boyaları tercih edin ve içeriklerini dikkatle inceleyin.
- Saçınızı boyadıktan sonra saç bakımını ihmal etmeyin.
- Alerji testi yapın ve herhangi bir alerjik reaksiyon durumunda hemen doktora başvurun.
- Saç boyası kullanımıyla ilgili çeşitli sağlık risklerinin farkında olun ve düzenli kontroller için doktorunuzla iletişimde kalın.
