Türkiye’de artan orman yangınları iklim kriziyle bağlantılı
Son yıllarda Türkiye'de yaz aylarında sıklaşan ve daha geniş alanları etkileyen orman yangınları, iklim kriziyle doğrudan bağlantılı olarak değerlendiriliyor. Bilim insanları, küresel sıcaklık artışları, uzun süren kuraklık dönemleri ve düşük nem oranlarının yangınların şiddetini artırdığını belirtiyor.
Uzmanlara göre, Türkiye Akdeniz havzasında yer alması nedeniyle iklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkeler arasında bulunuyor. Özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, yangın riskini her geçen yıl daha da artırıyor. 2021 yılında yaşanan ve "Cumhuriyet tarihinin en büyük orman yangınları" olarak kayda geçen afetler, bu krizin ciddiyetini gözler önüne sermişti.
İklim bilimciler, atmosfere salınan karbon miktarının azaltılmaması halinde, sıcaklık artışlarının kontrol altına alınamayacağını ve Türkiye’nin de bu küresel sorundan ağır şekilde etkileneceğini ifade ediyor. Özellikle yaz mevsiminde 40 dereceyi aşan sıcaklıklar, orman yangınları için ideal koşulları oluşturuyor.
Leeds Üniversitesi’nden iklim araştırmacısı Prof. Piers Forster, “Eşi benzeri görülmemiş değişiklikler yaşıyoruz. Isınma ve buna bağlı doğa olayları hızla artıyor,” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekiyor.
Yangınların etkileri yalnızca doğayla sınırlı kalmıyor. Köylerin boşaltılması, hayvanların telef olması ve hava kalitesinin düşmesi gibi sosyal ve ekonomik sonuçlar da yaratıyor. Ayrıca yangınlarla mücadelede kullanılan su ve enerji kaynaklarının yoğunluğu, çevresel kaynaklar üzerinde ek yük oluşturuyor.
Bilim insanları, yangınların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması için enerji dönüşümünün hızlandırılması, yeşil alanların korunması ve erken uyarı sistemlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguluyor. Özellikle güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ile karbon salımının azaltılması, gelecekteki yangın riskini düşürebilir.
Imperial College London'dan Prof. Joeri Rogelj, “Şu anda alacağımız her önlem, gelecekte yaşanacak felaketlerin boyutunu azaltabilir. Isınmayı ne kadar sınırlarsak, o kadar çok can ve doğa kurtulur,” diyerek, acil iklim eylemi çağrısında bulundu.
Türkiye’nin karşı karşıya olduğu orman yangını tehdidi, yalnızca doğal değil, aynı zamanda toplumsal bir güvenlik sorunu haline gelirken, bu konuda atılacak adımların gecikmeden hayata geçirilmesi gerektiği belirtiliyor.
