İdrar yolu enfeksiyonu (İYE), hem erkek hem de kadınlarda sıklıkla görülen, idrar yollarının herhangi bir bölümünü etkileyen bir enfeksiyondur.
Enfeksiyon, genellikle mesanede (sistit) veya üretrada (üretrit) meydana gelir.
Belirtiler:
- İdrar yaparken yanma ve ağrı
- Sık idrara çıkma ihtiyacı
- Az miktarda idrar yapma
- Alt karın bölgesinde ağrı
- Bulantı ve kusma
- İdrarda koku veya bulanıklık
- Ateş ve üşüme
Nedenleri:
- Escherichia coli (E. coli): İYE'ye neden olan en yaygın bakteridir.
- Diğer bakteriler: Enterococcus faecalis, Staphylococcus saprophyticus ve Proteus mirabilis gibi bakteriler de İYE'ye neden olabilir.
- Cinsel ilişki: Cinsel ilişki sonrası İYE riski artar.
- Diyabet: Diyabet hastaları İYE'ye daha yatkındır.
- Büyümüş prostat: Büyümüş prostat, erkeklerde idrar yollarını tıkayarak İYE riskini artırır.
- Zayıf bağışıklık sistemi: Zayıf bağışıklık sistemi olan kişiler İYE'ye daha yatkındır.
Teşhis:
- İdrar tahlili: İdrarda beyaz kan hücresi ve nitrit varlığı İYE'yi işaret eder.
- İdrar kültürü: İdrarda hangi bakterinin bulunduğunu ve hangi antibiyotiğe duyarlı olduğunu belirlemek için kullanılır.
Tedavi:
- Antibiyotikler: İYE'nin tedavisinde antibiyotikler kullanılır.
- Bol sıvı tüketimi: Bol su ve sıvı tüketimi, bakterilerin idrar yoluyla atılmasına yardımcı olur.
- Ağrı kesiciler: İdrar yaparken yanma ve ağrı için ibuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesiciler kullanılabilir.
Önleme:
- Bol sıvı tüketimi: Günde en az 2 litre su içmek idrar yollarını temizlemeye yardımcı olur.
- İdrar yapma ihtiyacını geciktirmemek: İdrar yapma ihtiyacını geciktirmek, bakterilerin idrar yollarında çoğalmasına izin verir.
- Cinsel ilişki sonrası idrara çıkmak: Cinsel ilişki sonrası idrara çıkmak, bakterilerin idrar yollarına girmesini önleyebilir.
- Kişisel hijyen: Ön ve arka bölgeyi temiz tutmak İYE riskini azaltır.
Muhabir: Mehmet Kaçar