Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, çocuklar arasında sosyal medya kullanımıyla birlikte siber zorbalığın arttığını söyledi. Prof. Dr. Deniz, akran zorbalığının fiziksel, sosyal ve siber zorbalık olmak üzere üç ana gruba ayrıldığını belirtti.
Akran zorbalığı, benzer yaş grubundaki çocukların birbirlerine karşı kasıtlı, tekrarlayıcı ve güç kullanımı içeren davranışları olarak tanımlanıyor. Fiziksel zorbalık zarar verme, sosyal zorbalık ise aşağılama, dışlama gibi davranışları kapsıyor. Son yıllarda ise siber zorbalık, dijital ortamda yaygınlaşarak önemli bir sorun haline geldi.
SİBER ZORBALIK ARTIYOR
Prof. Dr. Deniz, salgın süreciyle birlikte çocukların daha çok bilgisayar ve telefon başında zaman geçirmesi nedeniyle siber zorbalığın ciddi oranda arttığını vurguladı. Türkiye’de sosyal medya kullanım oranının yüzde 70’lere ulaştığını söyleyen Deniz, zorbalık türlerinin yarısından fazlasının siber zorbalık olduğunu ifade etti.
Deniz, okulda zorba olan çocukların dijital platformlarda da zorbalık yapma eğiliminde olduğunu belirtti. Aynı şekilde, zorbalığa maruz kalan çocukların intikam amacıyla zorba davranışlar sergileyebileceğini de ekledi.
EBEVEYNLERE ÖNEMLİ GÖREVLER DÜŞÜYOR
Akran zorbalığının genellikle okul ortamında başladığını aktaran Deniz, çocuklarda akademik başarı düşüşü, okula gitmek istememe, içine kapanma, uyku problemleri ve sebepsiz yaralanmaların zorbalığın işaretleri olduğunu söyledi. Ebeveynlerin, çocuklarının sosyal medya ve internet kullanımını sınırlandırması gerektiğine dikkat çekti.
"Çocuklara yasak koymak yerine, sınır konulmalı" diyen Deniz, dijital ebeveynlik becerilerinin geliştirilmesinin önemini vurguladı. Okulların, ebeveynlerin ve yöneticilerin zorbalığı azaltmak için çocuklarda empati ve nezaket davranışlarını geliştirmesi gerektiğini söyledi. Çünkü okulda zorba olan çocuk, dijital ortamda da aynı davranışları gösterebiliyor.
Prof. Dr. Deniz ayrıca, çocukların 3 yaşına kadar dijital cihazlarla tanışmaması gerektiğini, ilkokulda günlük 30-45 dakika, ergenlikte ise 2 saat gibi kontrollü kullanım süresinin uygun olduğunu belirtti.
Ebeveynlerin, çocuklarının zorbalığa maruz kaldığını fark ettiğinde okul ve öğretmenlerle iletişime geçmesi gerektiğini vurgulayan Deniz, sosyal becerilerin ve empati yetisinin güçlendirilmesinin zorbalık riskini azaltacağını dile getirdi.
