Nöbetçi Eczaneler
Kadın sağlığını etkileyen birçok faktör arasında, üreme sisteminin sağlıklı işleyişi büyük bir öneme sahiptir.
Kadın üreme sistemi, karmaşık bir yapıya sahip olup, çeşitli sağlık sorunlarına açık bir konumda bulunmaktadır. Bu sorunlardan biri de toplumda sıkça rastlanan çikolata kistidir.
Çikolata Kisti Nedir?
Çikolata kisti, tıp literatüründe ovaryan endometrioma olarak adlandırılan bir durumdur. Temelde, rahmin iç yüzeyini döşeyen endometrium dokusunun, rahim dışında, özellikle yumurtalıklar üzerinde gelişmesi ve çeşitli şikayetlere neden olması durumudur.
Genel olarak endometriozis adı verilen durumun bir alt türü olarak kabul edilebilir. Çikolata kisti, endometrial doku zaman içinde kist oluşturacak şekilde kalınlaşır ve koyu renk alır, bu nedenle halk arasında “çikolata kisti” olarak bilinir.
Gelişme Mekanizması
Sağlıklı bir kadında, rahim iç dokusu âdet kanamasını takiben büyür ve genişler. Döngü ortalarında maksimum olgunluğa ulaşan doku, âdet kanamasına yaklaştıkça çeşitli mekanizmalarla dökülmeye başlar.
Ancak çikolata kisti gelişen durumda, endometrium dokusu bu normal mekanizmaların dışında rahim dışında bir bölgeye yerleşir. Bu durum, çeşitli teorilere dayanarak açıklanabilir. En yaygın teori, âdet kanamasında dökülen endometrium parçalarının, rahim ile yumurtalık arasında bulunan fallop tüplerinden yumurtalık üzerine dökülerek buraya yerleşmesidir.
Bunun yanı sıra, endometrium dokusunun kan veya lenf dolaşımına karışarak uzak dokulara taşınması ve burada yerleşmesi şeklinde iki farklı teori daha vardır.
Risk Faktörleri
Çikolata kisti gelişiminde çeşitli risk faktörleri bulunmaktadır. Bu faktörler arasında rahimdeki anatomik problemler, hormon dengesindeki bozukluklar, cerrahi öykü, imperfore himen gibi durumlar ve aile öyküsü yer almaktadır.
Belirtiler
Çikolata kisti gelişen kişilerde görülen belirtiler arasında ağrılı ve düzensiz âdet döngüsü, ağrı kesici ile geçmeyen âdet sancısı, karın, bel veya pelvis ağrısı, düzensiz âdet kanaması, ağrılı cinsel birleşme ve kısırlık bulunmaktadır.
Tedavi Yöntemleri
Çikolata kisti tedavisinde kullanılan yöntemler, hastanın yaşına, semptomlarının şiddetine ve sıklığına, çocuk sahibi olma planına göre belirlenir. Tedavi, ilaç tedavileri ile semptomların kontrol altına alınması, girişimsel tedavi yöntemleri ile sorunun tamamen giderilmesi veya kistin takip edilmesi şeklinde olabilir. İlaç tedavileri arasında hormon düzenleyici ilaçlar ve cerrahi yöntemler arasında laparoskopik kistektomi bulunmaktadır.
Çikolata kisti, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde uzman bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.