Brezilya’nın Bahia eyaletindeki savcılık makamı, Çin merkezli elektrikli araç üreticisi BYD ve iki yüklenici şirket hakkında işçileri kölelik benzeri koşullarda çalıştırdıkları ve uluslararası insan kaçakçılığına karıştıkları gerekçesiyle dava açıldığını duyurdu. Açıklamaya göre, savcılık söz konusu şirketlerden toplamda 257 milyon Brezilya reali (yaklaşık 50 milyon ABD doları) tazminat talep ediyor.
220 ÇİNLİ İŞÇİNİN KURTARILDIĞI İNŞAAT SAHASI SORUŞTURMANIN MERKEZİNDE
Açılan dava, BYD'nin Bahia eyaletindeki Camaçari kentinde inşa edilen yeni fabrikasında geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen bir soruşturma kapsamında şekillendi. Soruşturma sırasında, şantiyede bulunan 220 Çinli işçinin kurtarıldığı bildirildi. Yetkililer, bu işçilerin Brezilya'ya gerçek dışı beyanlarla ve yasal iş tanımlarıyla uyuşmayan vizelerle getirildiğini belirtti.
Bahia Eyalet Savcılığı tarafından yapılan açıklamada, işçilerin yerleştirildiği beş ayrı konaklama biriminin BYD ve yüklenicileri China JinJiang Construction Brazil ile Tecmonta Equipamentos Inteligentes tarafından sağlandığı ifade edildi. Savcılığa göre, bu alanlarda işçilerin bazıları yataksız yataklarda uyuyordu; kişisel eşyalarıyla yiyeceklerini aynı yerde muhafaza etmek zorunda kalıyorlardı.
YETERSİZ HİJYEN VE ALT YAPI ŞARTLARI BELGELENDİ
Açıklamada yer alan bilgilere göre, işçilere sağlanan altyapı imkânları son derece sınırlıydı. Konaklama birimlerinde yeterli sayıda tuvalet bulunmadığı ve tuvaletlerin cinsiyete göre ayrılmadığı bildirildi. Örneğin, bu yerleşimlerden birinde 31 işçiye yalnızca bir tuvalet düştüğü, bu nedenle çalışanların sabah saat 4’te uyanarak kişisel temizliklerini yapmak zorunda kaldıkları belirtildi.
Savcılığın hazırladığı dava dosyasına göre, bu koşullar Brezilya Çalışma Yasaları’nın yanı sıra uluslararası iş hukuku standartlarını da ihlal ediyor. Söz konusu uygulamaların, işçilerin fiziksel ve psikolojik bütünlüğünü tehdit edecek düzeyde olduğu vurgulandı.
BYD: “İŞ BİRLİĞİ YAPIYORUZ, HUKUKA SAYGILIYIZ”
BYD tarafından yapılan resmi açıklamada, şirketin soruşturmanın ilk gününden bu yana yetkili makamlarla aktif iş birliği içinde olduğu belirtildi. BYD ayrıca Brezilya’da yürürlükte olan yasalar ile uluslararası iş gücü düzenlemelerine tam uyum içinde hareket ettiklerini dile getirdi. Şirket, devam eden dava süreci boyunca kamuoyunu bilgilendireceğini de ifade etti.
Çinli otomobil üreticisinin Aralık 2024'te yaptığı bir önceki açıklamada ise şantiyedeki olumsuz çalışma koşullarına ilişkin haberler Çin ve Çin markalarına yönelik “karalama kampanyası” olarak nitelendirilmişti.
ULUSLARARASI İŞ GÜCÜ DENETİMİNDE YENİ BİR DÖNÜM NOKTASI
BYD hakkında açılan bu dava, uluslararası iş gücü yönetimi ve çok uluslu şirketlerin yüklenici ilişkileri açısından önemli bir örnek teşkil ediyor. Brezilyalı yetkililerin, ülkede faaliyet gösteren yabancı firmalara karşı artan denetim yaklaşımı, özellikle büyük ölçekli inşaat ve üretim projelerinde iş gücü haklarına yönelik hassasiyetin arttığını gösteriyor.
