Obezite, yanlış beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı gibi etkenler böbrek taşı oluşumunu tetikliyor. Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Yılmaz Salman, böbrek taşı belirtileri, nedenleri ve modern tedavi yöntemlerine dair önemli bilgiler verdi.
BÖBREK TAŞI RİSKİ HER GEÇEN GÜN ARTIYOR
Günümüzde düzensiz beslenme alışkanlıkları, yetersiz su tüketimi ve fiziksel hareketsizlik, birçok sağlık problemini beraberinde getiriyor. Bu sorunlardan biri olan böbrek taşı, toplumda her 10 kişiden birinde görülüyor. Eskiden erkeklerde daha yaygın olan bu hastalık, artık kadınlar ve hatta çocuklarda da sıkça karşımıza çıkıyor.
Memorial Şişli Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mehmet Yılmaz Salman, böbrek taşının belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında kapsamlı açıklamalarda bulundu.
NEDEN BÖBREK TAŞI OLUŞUR?
Böbrek taşı, idrar içinde çözünemeyen minerallerin birikerek taş haline gelmesiyle oluşur. Doç. Dr. Salman, taş oluşumuna neden olan başlıca etkenleri şöyle sıralıyor:
-
Yetersiz sıvı tüketimi: Günde 2-2,5 litre su içilmemesi idrarın yoğunlaşmasına ve taş oluşumuna neden olur.
-
Yanlış beslenme: Aşırı tuz, şeker ve hayvansal protein tüketimi taş riskini artırır.
-
Obezite ve hareketsizlik: Metabolizmayı yavaşlatan bu faktörler taş oluşumunu tetikler.
-
Genetik yatkınlık: Ailede taş öyküsü varsa risk yükselir.
-
İdrar yolu enfeksiyonları: Tekrarlayan enfeksiyonlar, taşların oluşumunu kolaylaştırır.
-
İklimsel etkenler: Sıcak iklimlerde yaşayan bireylerde taş riski daha fazladır.
Böbrek taşları uzun süre hiçbir belirti vermeden ilerleyebilir. Çoğu hasta, başka bir şikâyetle doktora başvurduğunda yapılan görüntüleme ile taş taşıdığını öğrenir. Ancak taş idrar kanalını tıkadığında ciddi şikâyetler başlar.
En sık görülen böbrek taşı belirtileri şunlardır:
-
Bel, yan veya kasık bölgesinde ani ve şiddetli ağrı
-
İdrarda kan
-
İdrar yaparken yanma
-
Sık idrara çıkma
-
Bulantı, kusma
-
Ateş ve titreme
TAŞA ÖZEL TEDAVİ YÖNTEMLERİ UYGULANIYOR
Doç. Dr. Salman, böbrek taşlarının boyutuna ve yerine göre farklı tedavi yöntemlerinin tercih edildiğini belirtiyor:
-
ESWL (şok dalga tedavisi): 2 cm'den küçük taşlarda dışarıdan uygulanan ses dalgalarıyla taş kırılır.
-
Üreteroskopi (URS): İdrar yolundan girilerek taş lazerle parçalanır.
-
PCNL (Perkütan Nefrolitotomi): 2 cm üzerindeki taşlar için sırttan küçük bir kesiyle böbreğe ulaşılıp taş alınır.
Her hasta için kişiye özel tedavi planı oluşturulması gerektiğini vurgulayan uzman, aynı zamanda tedavi sonrası taş oluşumunu önlemeye yönelik yaşam tarzı değişikliklerinin de önemini vurguladı.
Böbrek taşından korunmak için öneriler:
-
Günde en az 2-3 litre su için.
-
Aşırı tuz, şeker ve kırmızı et tüketimini azaltın.
-
İdeal kilonuzu koruyun.
-
Düzenli fiziksel aktivite yapın.
-
Gerekirse doktor kontrolünde taş analizleriyle kişisel diyet programı uygulayın.
Doç. Dr. Salman, “Böbrek taşları önlenebilir bir sağlık sorunudur. Erken tanı, düzenli kontroller ve yaşam tarzı değişiklikleriyle tekrar oluşumu büyük oranda engellenebilir” diyerek açıklamalarını tamamladı.
