Nöbetçi Eczaneler
2022 yılında dünya genelinde elektronik atıkların (e-atık), 2010 yılına göre yüzde 82 artarak 62 milyon tona ulaştığı belirtildi. Bu miktarın, yaklaşık olarak 1,55 milyon 40 tonluk kamyonu dolduracak kadar olduğu ifade edildi.
Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim ve Araştırma Enstitüsü (UNITAR) ile Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) tarafından yayımlanan “4. Küresel E-Atık İzleme (GEM)” raporu, e-atıkların dünya çapında belgelenen geri dönüşüm oranından 5 kat daha hızlı arttığını ortaya koydu.
Raporda, bilgisayar, cep telefonu ve televizyon gibi e-atıkların 2022’de 2010 yılına kıyasla yüzde 82 artarak 62 milyon tona ulaştığı vurgulanmıştır. Ayrıca, bu miktarın yaklaşık olarak 1,55 milyon 40 tonluk kamyonu dolduracak kadar olduğu belirtilmiştir.
E-atıkların 2030’e kadar üçte bir oranında artmasının beklendiği ifade edilen raporda, “Dünya genelinde yıllık e-atıklar 2,6 milyon ton artarak 2030’da 82 milyon tona ulaşma yolunda ilerliyor. Bu, 2022 rakamına göre yüzde 33’lük bir artışa denk geliyor.” denildi.
BM raporunda, elektronik atıkların elektrik fişi veya pil içeren tüm atılmış eşyalardan oluştuğu ve bu atıkların zehirli katkı maddeleri ve cıva gibi tehlikeli maddeler içerebileceği vurgulanmıştır. Bu durumun çevre ve sağlık açısından riskli olduğu ifade edildi.
Raporda, dünya çapında e-atıklardaki artışa kıyasla, geri dönüşüm çabalarındaki farkın açılması nedeniyle 2022’de yüzde 22,3 olan belgelenmiş toplama ve geri dönüşüm oranının 2030’e kadar yüzde 20’ye düşeceği öngörüldü
BM’nin raporuna göre, ülkelerin e-atık toplama ve geri dönüşüm oranlarını 2030’e kadar yüzde 60’a çıkarabilmeleri halinde, insan sağlığı risklerinin en aza indirilmesi de dahil olmak üzere elde edilecek faydaların maliyetleri 38 milyar dolarının üzerinde olacak.
UNITAR Sürdürülebilir Döngüler Programı Kıdemli Uzmanı Kees Balde, konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Elektronik ürünlerin tamiri genellikle kolay değildir. Kolayca atık haline geliyorlar ve dolayısıyla küresel e-atıklar artıyor. Bu e-atıkların büyük çoğunluğu iyi yönetilmiyor.” ifadesini kullandı.
Söz konusu raporun altyapıya daha fazla yatırım yapılması, elektronik eşyaların onarımı ve yeniden kullanımın daha fazla teşvik edilmesi, kapasite oluşturulması ve yasa dışı e-atık sevkiyatlarının durdurulmasına yönelik tedbirler alınması için “acil” bir çağrı niteliğinde olduğunu vurgulayan Balde, “Bu yatırım kendini fazlasıyla amorti edecektir.” değerlendirmesini yaptı.
KAYNAK – AA