Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (UUİ) uzun süre görev yapan astronotlar, Dünya’ya döndüklerinde beklenmedik bir yan etkiyle karşılaşıyor: Uzay Uçuşuyla İlişkili Nöro-Oküler Sendrom (SANS). Yapılan araştırmalara göre bu durum, uzun görevlerde yer alan her on astronottan yedisinde görme bozukluklarına neden oluyor.
Sorunun kaynağı: Yerçekimsizlik
Bilim insanları, SANS sendromunun kaynağının mikro yerçekimi olduğunu tespit etti. Uzay ortamında vücut sıvıları baş bölgesine doğru yeniden dağılıyor ve bu durum kafa içi basıncını artırarak göz küresinin arkasında düzleşme ve optik sinirde şişme meydana getiriyor. Bu değişimler, astronotların görme yetisini olumsuz etkiliyor ve bazen kalıcı hasarlara yol açabiliyor.
Uzmanlar, SANS sendromunun özellikle 2-3 yıl sürebilecek olası Mars görevlerinde ciddi bir sağlık riski oluşturduğuna dikkat çekiyor. Görme yetisinin zayıflaması, yalnızca astronotların yaşam kalitesini değil, aynı zamanda tüm görevin güvenliğini de tehlikeye atabilecek bir faktör olarak değerlendiriliyor.
NASA çözüm arayışında
NASA, bu sorunu ortadan kaldırmak için çeşitli önlemler üzerinde çalışıyor. Özel tasarlanmış kontakt lensler, ilaç tedavileri ve kafa içi basıncını düzenleyici yöntemler bu kapsamda değerlendirilen seçenekler arasında yer alıyor. Bilim insanları, uzun süreli uzay görevlerinde astronotların görme sağlığını korumak için yeni stratejiler geliştirmeyi hedefliyor.
