Londra merkezli Enerji Enstitüsünün (EI) hazırladığı Dünya Enerji İstatistikleri Raporu, 2024 yılına dair çarpıcı verileri ortaya koydu. Rapora göre, rüzgar ve güneş enerjisi kullanımı yüzde 16 artarak, toplam enerji talebinden dokuz kat hızlı büyüme gösterdi. Ancak bu büyüme, küresel ölçekte hızla yükselen enerji ihtiyacını karşılamada yetersiz kaldı.
2024 yılında dünya genelinde toplam enerji talebi yüzde 2 artarak 592 exajoule seviyesine ulaştı. Bu artış, kömür, petrol, doğal gaz, nükleer, hidroelektrik ve yenilenebilir enerji dahil tüm enerji kaynaklarında rekor düzeyde tüketim anlamına geliyor.
Fosil yakıtların payı azalmıyor, emisyonlar rekor kırıyor
Enerji Enstitüsü raporu, yenilenebilir enerjideki hızlı büyümeye rağmen fosil yakıtların hâlâ enerji üretiminde baskın rol oynadığını vurguladı. Fosil yakıt tüketimi 2024'te yüzde 1'in üzerinde artış gösterdi. Elektrik talebi ise yüzde 4 artarak toplam enerji talebindeki artışı geçti.
OECD ülkelerinde ham petrol talebi sabit kalırken, OECD dışı ülkelerde talep yüzde 1 yükseldi. Çin'in petrol tüketimi ise 2024 yılında yüzde 1,7 oranında azaldı.
Doğal gaz tarafında da dikkat çekici bir artış yaşandı. 2023’te düşüş gösteren gaz piyasaları 2024’te toparlanarak, küresel doğal gaz talebi yüzde 2,5 oranında yükseldi.
Yenilenebilir enerji büyüyor ama yetersiz kalıyor
Çin, geçen yıl küresel çapta devreye alınan yenilenebilir enerji kapasitesinin yüzde 56’sını tek başına karşıladı. Ülkede güneş enerjisi kapasitesi son iki yılda neredeyse iki katına çıktı. Ancak bu dev atılıma rağmen yenilenebilir kaynakların küresel enerji dönüşümünü dengeleyecek hızda büyümediği belirtildi.
Enerji Enstitüsü Başkanı Andy Brown, yenilenebilir enerjiye yönelik olumlu gelişmelere rağmen, emisyonların üst üste dördüncü kez rekor kırdığını vurguladı. Brown, "Elektrifikasyon hız kazanıyor ama enerji talebinin yüzde 60'ı hâlâ fosil yakıtlarla karşılanıyor," ifadesini kullandı.
Enerji Enstitüsü CEO’su Nick Wayth, nükleer ve hidroelektrik enerjide de artan tüketim olduğunu belirtti. 2024’te tüm ana enerji kaynakları, 2006’dan bu yana ilk kez rekor tüketim seviyelerine ulaştı. Bu durum, küresel enerji talebindeki artışın çok yönlü bir etkisini ortaya koydu.
Küresel enerji dönüşümünde zorluklar devam ediyor
Raporda, yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşmasının iklim hedeflerine ulaşmak için yeterli olmadığının altı çizildi. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde enerjiye erişimin artması ve ekonomilerin büyümesi, talebi sürekli yukarı taşıyor. Bu koşullarda yenilenebilir enerji, fosil yakıtların yerini almak yerine enerji sepetine eklendiği bir modelde ilerliyor.
