Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılının ilk çeyreğine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. 2024 yılı ilk çeyrek sonuçlarına göre, GSYH zincirlenmiş hacim endeksi olarak bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,7 oranında arttı. GSYH'yi oluşturan sektörler incelendiğinde, inşaat sektörünün toplam katma değeri yüzde 11,1, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 5,5, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5,0, sanayi yüzde 4,9, tarım yüzde 4,6, hizmetler yüzde 4,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,3, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5 ve finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2,0 arttı.
Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış GSYH
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,4 oranında artış gösterdi. Aynı dönemde, takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,8 artış kaydetti. Üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH tahmini, 2024 yılının ilk çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 90,0 artarak 8 trilyon 822 milyar 248 milyon TL oldu. GSYH'nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 285 milyar 572 milyon olarak gerçekleşti. Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,3 arttı.
İhracat ve İthalat Rakamları
Mal ve hizmet ihracatı, 2024 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4,0 artarken, ithalat yüzde 3,1 azaldı. İşgücü ödemeleri aynı dönemde yüzde 108,4 artış gösterdi. Net işletme artığı/karma gelir yüzde 107,8 artarken, işgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı yüzde 42,0 oldu.
Bakan Şimşek'in Değerlendirmesi
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyüme rakamlarını değerlendirdiği açıklamasında, ekonominin daha dengeli ve sürdürülebilir bir büyümeye doğru ilerlediğini belirtti. Şimşek, "İç talebin büyümeye katkısı 4,1 puan iken, net dış talebin katkısı 5 çeyrek sonra pozitife dönerek 1,6 puan oldu. Yatırımlar yüzde 10,3 artarken, makine ve teçhizat yatırımları on sekizinci çeyrekte de büyümeye devam etti. Mal ve hizmet ihracatı yüzde 4 büyüdü" dedi. Ayrıca, sanayi katma değerinin yüzde 4,9 artış gösterdiğini ve yüksek teknolojili üretimin yıllık yüzde 21 büyüme kaydettiğini vurguladı.
İstihdam ve İşsizlik Oranları
İlk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 46 bin kişi ilave istihdam sağlandığını belirten Şimşek, mevsimsel düzeltilmiş işsizlik oranının yüzde 8,7'ye gerilediğini ifade etti. Yılın ikinci çeyreğine ilişkin göstergelerin ekonomideki dengelenmenin devam ettiğini gösterdiğini belirten Şimşek, 2024 yılı genelinde net dış talebin pozitif katkı verdiği dengeli bir büyüme öngördüklerini söyledi.
