YENİ ARAŞTIRMA: PSİLOSİBİN YAŞLANMAYI YAVAŞLATABİLİR
İnsanlarda yaygın olarak “sihirli mantar” olarak bilinen bazı mantar türlerinde bulunan psilosibinin, yalnızca zihinsel durumları değiştirmekle kalmayıp aynı zamanda yaşlanmaya karşı da etkili olabileceği ortaya çıktı. npj Aging dergisinde 8 Temmuz 2025'te yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, bu psikedelik bileşik insan hücrelerinin ömrünü %57'ye kadar uzatabiliyor.
Houston’daki Baylor Tıp Fakültesi’nden Dr. Louise Hecker liderliğindeki ekip, psilosibinin vücutta aktif hale gelen formu olan psilosini, laboratuvar ortamında insan akciğer ve deri hücrelerine uyguladı. Sonuçlar çarpıcıydı: Hücreler daha uzun yaşarken, telomer adı verilen DNA yapılarını korudular, oksidatif strese karşı daha dayanıklı hale geldiler ve yaşlanmayla ilişkili protein seviyelerinde iyileşme görüldü.
Dahası, çalışmanın hayvan modeli de benzer sonuçlar verdi. İnsan yaşına göre 60’larının başındaki farelere 10 ay boyunca verilen düşük doz psilosibin sayesinde, bu farelerin %80’i hayatta kaldı. Tedavi edilmeyen kontrol grubunda ise bu oran yalnızca %50 idi. Üstelik tedavi edilen farelerde dökülen tüylerin yeniden çıktığı ve beyaz tüylerin eski rengine döndüğü gözlemlendi.
Colorado Üniversitesi Psikiyatri Profesörü Dr. Scott Thompson, “Bu bulgular psikedeliklerin sağlıklı yaşlanma sürecinde yeni bir potansiyel taşıdığını gösteriyor,” dedi. Ancak Thompson, bu etkinin insanlar için geçerli olup olmadığını anlayabilmek adına çok daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Bazı bilim insanları, bu etkilerin telomer uzunluğuna dayandığını savunan “psilosibin-telomer hipotezi”ni gündeme getiriyor. Telomerler yaşla birlikte kısalıyor ve hücresel yaşlanmanın temel belirleyicilerinden biri olarak kabul ediliyor. Psilosinin bu telomerleri koruyarak hücresel yaşlanmayı geciktirdiği düşünülüyor.
Ancak araştırmanın sınırlamaları da var. Özellikle laboratuvar farelerinde kullanılan dozlar, insanlara kıyasla çok daha yüksek. Hecker, bunun sebebinin farelerin daha hızlı metabolizması olduğunu ve insan çalışmalarıyla dozun yeniden belirlenmesi gerektiğini belirtti.
Çalışma, psilosibinin yalnızca zihinsel hastalıkların değil, aynı zamanda yaşlanmanın biyolojik belirtilerinin hedeflenmesinde de kullanılabileceğine işaret eden ilk somut adım olarak değerlendiriliyor.
