Sonbaharın sonuna yaklaşırken doğa yavaş yavaş kış uykusuna hazırlanıyor. Kasım ayı, ağaçlar ve bitkiler için dinlenme öncesi son dönem olarak görülüyor. Uzmanlara göre bu ayda yapılacak doğru budama, bitkilerin hem kış boyunca enerjisini korumasına hem de bahar geldiğinde çok daha güçlü bir şekilde filizlenmesine yardımcı oluyor.
Kasımda yapılan budama, bitkinin enerji dengesini düzenliyor; böylece bitkiler kışın don zararına karşı daha dayanıklı hale geliyor. Aynı zamanda, gereksiz dalların temizlenmesiyle ilkbaharda daha canlı ve verimli bir büyüme dönemi başlıyor.
GÜL
Soğuklar bastırmadan önce güllerin kuru, hastalıklı veya aşırı uzamış dalları mutlaka budanmalı. Bu işlem, bitkinin kış boyunca dinlenmesine ve baharda daha bol çiçek açmasına olanak tanır. Uzmanlar, budamanın gülün kök sistemini güçlendirdiğini, ilkbaharda ise daha gür ve sağlıklı sürgünler verdiğini belirtiyor.
Budamadan sonra bitkinin çevresine malç veya kompost serilmesi, kökleri don zararına karşı korur. Böylece güller, ilkbahar güneşini gördükleri anda adeta yeniden canlanır.
ASMA ÜZÜM
Yapraklarını döken asmalar için kasım ayı, yılın en uygun budama dönemidir. Kış budaması, bitkinin iç dengesini düzenler ve yeni sürgünlerin daha güçlü şekilde çıkmasını sağlar. Özellikle verim çağına ulaşmış asmalarda, gereksiz dalların temizlenmesi üzüm kalitesini doğrudan etkiler.
Uzmanlar, budama sırasında kesim noktalarının düzgün olmasına dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor. Bu sayede asma, hem hastalıklara karşı korunur hem de baharda bol meyve verir.
NAR
Nar ağaçlarında kasım ayı budaması, meyve verimini artıran en etkili uygulamalardan biridir. İç kısımlarda sıkışan, birbirine sürten veya içe doğru büyüyen dallar kesilerek ağacın hava alması sağlanmalı. Bu sayede hem hastalık riski azalır hem de meyve kalitesi yükselir.
Nar budaması aynı zamanda ağacın formunu düzenler. Güneş ışığının dallara eşit dağılmasıyla meyveler daha canlı renklere ve tatlı bir aromaya kavuşur.
İNCİR
İncir ağaçlarında kış uykusuna geçmeden önce yapılan budama, bitkinin gereksiz enerji harcamasını önler. Seyrekleştirilen dallar sayesinde ağacın iç kısmı daha fazla hava alır ve mantar hastalıkları gibi kışın sık görülen riskler azalır.
Uzmanlara göre, incir budamasında aşırıya kaçmamak gerekir. Sadece kurumuş, içe doğru büyüyen veya birbiriyle sürtünen dalların alınması yeterlidir. Bu sayede ağaç, ilkbaharda güçlü sürgünlerle yeniden hayat bulur.
LAVANTA
Yaz boyunca uzayan lavanta dalları kasım ayında kısaltılarak kışa hazırlanmalı. Bu işlem, bitkinin formunu korumasını sağlar ve baharda gür, yoğun bir çiçeklenmenin önünü açar.
Lavanta budaması yapılırken, yeşil taze sürgünlere zarar verilmemeli. Budamadan sonra bitkinin etrafı kuru yaprak veya malçla kaplanarak soğuktan korunabilir. Böylece lavantalar, ilkbaharda yeniden mis gibi kokularıyla bahçeleri süslemeye hazır hale gelir.
